বসন্তৰ আগনৰ লগে লগে গাঁৱে-ভুঞে ঢোল-পেঁপাৰ শব্দত মুখৰিত হৈ উঠিছে। গছ-বনত ফুলি উঠিছে নানা ফুল। কপৌ ফুলে কঢ়িয়াই আনিছে বিহুৰ বতৰা। অসমীয়া সমাজত কপৌ ফুলৰ গুৰুত্ব অপৰিসীম। বিহু গানতো ইয়াৰ স্থান সুকীয়া।
ভাৰতত কপৌ ফুল মুখ্যতঃ উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চল, উৰিষ্যা আৰু অন্ধ্ৰ প্ৰদেশত দেখা যায়। এই উদ্ভিদ এতিয়া ভাৰতত লুপ্ত হোৱাৰ পথত। অসম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ ৰাজ্যিক ফুল হিচাপে স্বীকৃত এই কপৌ ফুল অসমীয়াৰ ব’হাগ বিহুৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত। কিন্তু এই ফুল কেৱল সৌন্দৰ্যৰ প্ৰতীকে নহয়, ইয়াৰ আছে ঔষধি গুণো।
বিহুৰ নাচত বিহুৱতীয়ে খোপাত কপৌ ফুল গুজি লয়। এই ফুলে কেৱল সৌন্দৰ্যই নহয়, ঔষধ হিচাপেও কাম দিয়ে। কটা-ছিঙা, ঘাঁৰ চিকিৎসাত ই উপযোগী। কাণৰ বিষ বা পকিলে কপৌ ফুলৰ কেঁচা পাতৰ ৰসৰ এক-দুটোপাল ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সাপ, এন্দুৰ বা বিছাৰ কামোৰতো ই উপকাৰী। গাঁঠিৰ বিষ আৰু বাতৰ সমস্যাত কপৌ ফুলৰ চূৰ্ণ খোৱা হয়। ইয়াৰ এন্টি-বেক্টেৰিয়েল আৰু এন্টি-ফাংগেল গুণে মেলেৰিয়া, জ্বৰ, কাহৰ পৰাও উপশম দিয়ে।
কপৌ ফুল, যাক ইংৰাজীত Rhynchostylis retusa বুলি কয়, এবিধ ভান্দা গোটৰ অৰ্কিড। অসমত এই ফুল বিহুৰ নাচনীৰ খোপাৰ শোভা বঢ়োৱাৰ লগতে অতীজৰে পৰা ঔষধি ব্যৱহাৰতো গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিন্তু এতিয়া ইয়াৰ অস্তিত্ব সংকটত। এই ফুলক বচোৱাটো আমাৰ সকলোৰে দায়িত্ব।