বিশ্ব বতৰ বিজ্ঞান সংস্থাই শেহতীয়াকৈ গ্ল’বেল এনুৱেল টু ডেকাডেল ক্লাইমেট আপডেট (২০২৫-২০২৯) প্ৰতিবেদনত সকীয়াই দিছে যে অহা পাঁচ বছৰত বিশ্বৰ উষ্ণতাই অভিলেখ সৃষ্টি কৰিব। এই প্ৰতিবেদন অনুসৰি ২০২৫ চনৰ পৰা ২০২৯ চনৰ ভিতৰত কমেও এবছৰে বৰ্তমানৰ অভিলেখৰ আটাইতকৈ উষ্ণ বছৰ (২০২৪) অতিক্ৰম কৰাৰ সম্ভাৱনা ৮০ শতাংশ। এই সময়ছোৱাত বিশ্বৰ গড় উষ্ণতা প্ৰাক-ঔদ্যোগিক যুগ (১৮৫০-১৯০০)তকৈ ১.২ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ পৰা ১.৯ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ বেছি হ’ব বুলি ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা হৈছে। ইয়াৰ উপৰিও পাঁচ বছৰৰ গড় উষ্ণতা ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছতকৈ অধিক হোৱাৰ সম্ভাৱনা ৭০ শতাংশ। এই উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে তীব্ৰ গৰমৰ ঢৌ, অত্যধিক বৰষুণ, তীব্ৰ খৰাং, বৰফৰ আৱৰণ, সাগৰীয় বৰফ আৰু হিমবাহ গলি যোৱা, সাগৰৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি, সাগৰৰ জলপৃষ্ঠ বৃদ্ধি আদি ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ তীব্ৰতৰ কৰি তুলিব।
ডব্লিউএমঅ’ৰ সতৰ্কবাণী
বুধবাৰে প্ৰকাশ কৰা এক প্ৰেছ বিজ্ঞপ্তিযোগে ডব্লিউ এম অ’ই কয়, “গ্ল’বেল এনুৱেল টু ডেকাডেল ক্লাইমেট আপডেট (২০২৫-২০২৯) ত ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা হৈছে যে অহা পাঁচ বছৰত বিশ্বৰ উষ্ণতা অভিলেখ স্তৰত বা ইয়াৰ ওচৰত থাকিব, যাৰ ফলত জলবায়ুৰ বিপদ আৰু সমাজ, অৰ্থনীতি আৰু বহনক্ষম উন্নয়নৰ ওপৰত প্ৰভাৱ বৃদ্ধি পাব।”
প্ৰতিবেদনত আৰু কোৱা হৈছে যে, ‘২০২৫ চনৰ পৰা ২০২৯ চনলৈকে প্ৰতিটো বছৰৰ বাবে বিশ্বৰ ভূ-পৃষ্ঠৰ ওচৰৰ গড় উষ্ণতা ১৮৫০-১৯০০ চনৰ গড়তকৈ ১.২ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ পৰা ১.৯ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছতকৈ বেছি হ’ব।এই সময়ছোৱাত কমেও এবছৰে বৰ্তমানৰ অভিলেখত থকা আটাইতকৈ উষ্ণ বছৰটো (২০২৪) ভংগ কৰাৰ সম্ভাৱনা ৮০ শতাংশ, আৰু কমেও এবছৰ ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ ওপৰত হোৱাৰ সম্ভাৱনা ৮৬ শতাংশ প্ৰাক-ঔদ্যোগিক স্তৰত।”
উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ প্ৰভাৱ
প্ৰতিবেদন অনুসৰি ২০২৫-২০২৯ চনৰ পৰা পাঁচ বছৰৰ গড় উষ্ণতা ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ অতিক্ৰম কৰাৰ সম্ভাৱনা ৭০ শতাংশ, যিটো যোৱা বছৰৰ (২০২৪-২০২৮) ৪৭ শতাংশ আৰু ২০২৩ (২০২৩-২০২৭) ৩২ শতাংশতকৈ যথেষ্ট বেছি। প্ৰতিটো অতিৰিক্ত মাত্ৰাৰ উষ্ণতাৰ লগে লগে অতিমাত্ৰা গৰমৰ ঢৌ, অত্যধিক বৰষুণ, খৰাং, গলি যোৱা হিমবাহ আৰু সাগৰীয় বৰফ, সাগৰৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি, সাগৰৰ জলপৃষ্ঠ বৃদ্ধি আদি প্ৰভাৱ অধিক ভয়াৱহ হৈ পৰিছে। এই পৰিৱৰ্তনে কৃষি, জলসম্পদ, জৈৱ বৈচিত্ৰ্য, আৰু মানৱ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত গুৰুতৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে।
আৰ্কটিক অঞ্চলত উষ্ণতা বৃদ্ধি বিশ্বৰ গড়তকৈ তিনিগুণতকৈও অধিক দ্ৰুতগতিত ঘটিছে। উত্তৰ গোলাৰ্ধৰ বৰ্ধিত শীতকালত (নৱেম্বৰৰ পৰা মাৰ্চলৈ) ২০২৫-২০২৯ বৰ্ষৰ তাপমাত্ৰা ১৯৯১-২০২০ চনৰ গড়তকৈ ২.৪ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ বেছি হ’ব বুলি অনুমান কৰা হৈছে। ইয়াৰ উপৰিও বেৰেণ্টছ সাগৰ, বেৰিং সাগৰ আৰু অখটস্ক সাগৰত সাগৰীয় বৰফৰ ঘনত্ব আৰু অধিক হ্ৰাস পাব।
দক্ষিণ এছিয়াত বৰষুণৰ ধাৰা
প্ৰতিবেদনত লগতে কোৱা হৈছে যে ২০২৩ চনৰ বাহিৰে দক্ষিণ এছিয়াত যোৱা কিছু বছৰত অস্বাভাৱিকভাৱে অধিক বৰষুণ হৈছে আৰু ২০২৫-২০২৯ চনৰ ভিতৰত এই ধাৰা অব্যাহত থাকিব। কিন্তু এই সময়ছোৱাৰ প্ৰতিটো ঋতুতে এই ধাৰা একে নহ’বও পাৰে। মে’ মাহৰ পৰা ছেপ্টেম্বৰ মাহলৈকে চাহেল, উত্তৰ ইউৰোপ, আলাস্কা আৰু উত্তৰ চাইবেৰিয়াৰ ওপৰত অতিৰিক্ত বৰষুণৰ সম্ভাৱনা থকাৰ বিপৰীতে আমাজন অৱবাহিকাত গড় বতৰতকৈ শুকান বতৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। এই পৰিৱৰ্তনে কৃষি, জলসম্পদ, আৰু অৰ্থনীতিৰ ওপৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
পেৰিছ চুক্তিৰ পটভূমি
পেৰিছ চুক্তিৰ লক্ষ্য হৈছে বিশ্বৰ গড় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ পৰিমাণ প্ৰাক-ঔদ্যোগিক স্তৰৰ পৰা ২ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ বহু তলত ৰখা আৰু ইয়াক ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছলৈ সীমিত কৰাৰ চেষ্টা কৰা। যদিও এই প্ৰতিবেদনত ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা সাময়িক উষ্ণতা বৃদ্ধিয়ে পেৰিছ চুক্তিৰ দীৰ্ঘম্যাদী লক্ষ্য অতিক্ৰম নকৰে, তথাপিও ই জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ ভয়াৱহতা আৰু জৰুৰী ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ প্ৰয়োজনীয়তাক উজ্জ্বল কৰি তুলিছে। ২০২৪ চনত বিশ্বৰ গড় উষ্ণতা প্ৰথমবাৰৰ বাবে ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ অতিক্ৰম কৰিছিল, যিটো ১.৫৫ ± ০.১৩ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ বেছি।
WMO ৰ প্ৰতিবেদনৰ গুৰুত্ব
ডব্লিউ এম অ’ৰ গ্ল’বেল এনুৱেলৰ পৰা ডেকাডেল ক্লাইমেট আপডেট বছৰি প্ৰকাশ কৰা হয় আৰু ই ডব্লিউ এম অ’ৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত গ্ল’বেল প্ৰডাকচন চেণ্টাৰ আৰু অন্যান্য অৱদানকাৰী কেন্দ্ৰৰ পৰা গ্ল’বেল পূৰ্বাভাসৰ সংশ্লেষণ প্ৰদান কৰে। এইবাৰৰ প্ৰতিবেদনৰ নেতৃত্বত আছিল ব্ৰিটেইনৰ বতৰ বিজ্ঞান কেন্দ্ৰ, যিটো ডব্লিউ এম অ’ৰ বাৰ্ষিকৰ পৰা দশকীয় জলবায়ু ভৱিষ্যদ্বাণীৰ মূল কেন্দ্ৰ। এই প্ৰতিবেদনত ১৫টা ভিন্ন প্ৰতিষ্ঠানৰ ২২০টা এনচেম্বল মডেল ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।
জলবায়ু ব্যৱস্থাৰ জৰুৰী প্ৰয়োজন
এই প্ৰতিবেদনত জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বিৰুদ্ধে জৰুৰী ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে। বৃদ্ধি পোৱা উষ্ণতাই কেৱল পৰিৱেশৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলোৱাই নহয়, খাদ্য সুৰক্ষা, জলসম্পদ, স্বাস্থ্য, অৰ্থনীতিৰ ওপৰতো ইয়াৰ গভীৰ প্ৰভাৱ পৰিছে। বিশেষকৈ দক্ষিণ এছিয়াত অত্যধিক বৰষুণৰ প্ৰৱণতাই বানপানী আৰু কৃষি উৎপাদনত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰি পেৰিছ চুক্তিৰ লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ বাবে বিশ্বব্যাপী সমন্বিত পদক্ষেপ গ্ৰহণৰ আহ্বান জনাইছে ডব্লিউ এম অ’ আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘই।
এই WMO প্ৰতিবেদনত বিশ্ব জলবায়ু সংকটৰ ভয়াৱহতা আৰু জৰুৰী ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হৈছে। ২০২৫-২০২৯ চনৰ ভিতৰত বৃদ্ধি পোৱা উষ্ণতা আৰু জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱে বিশ্ব সমাজ আৰু অৰ্থনীতিৰ বাবে ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰিব। এই সময়ত চৰকাৰ, সম্প্ৰদায় আৰু ব্যক্তিয়ে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ একত্ৰিত প্ৰচেষ্টা চলাব লাগিব।