আচাৰ্য চাণক্যক অৰ্থনীতি আৰু নীতিশাস্ত্ৰৰ জনক বুলি গণ্য কৰা হয়। তেওঁ নিজৰ জ্ঞান আৰু নীতিৰে ইতিহাসৰ গতিপথ সলনি কৰি দিছিল। কেৱল ৰাজনীতিতে নহয়, সমাজৰ প্ৰতিটো বিষয়তে চাণক্যৰ গভীৰ জ্ঞান আৰু অন্তৰ্দৃষ্টি আছিল। জীৱন যাপনৰ বহু দিশৰ কথাও তেওঁ কৈছে। মানৱ জীৱনক সহজ আৰু সফল কৰি তোলাৰ লগত জড়িত বহুতো কথা নীতি গ্ৰন্থ অৰ্থাৎ চাণক্য নীতিত উল্লেখ আছে। তেওঁৰ মতে মানুহৰ সন্মান তেওঁৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সম্পদ। বহুত কষ্ট কৰাৰ পিছতহে জীৱনত সন্মান লাভ কৰা যায়।
আচাৰ্য চাণক্যই কয় যে মানুহে কেতিয়াও নিজৰ সন্মানৰ লগত আপোচ কৰিব নালাগে। আচাৰ্য চাণক্যই নীতিশাস্ত্ৰত সেই কথা উল্লেখ কৰিছে যিটো মানুহৰ বাবে বিষত মুখ দিয়াৰ দৰে। এই বস্তুটো বাৰে বাৰে সহ্য কৰি থাকিলে মানুহৰ সন্মান ক্ষতিগ্ৰস্ত হয় আৰু ই ভাবমূৰ্তি কলংকিত কৰে।
অপমানৰ আঘাত বিষতকৈও তিতা
আচাৰ্য চাণক্যই কৈছে যে যদি কোনোবাই বাৰে বাৰে অপমান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে তেন্তে তৎক্ষণাত তেওঁক বাধা দিব লাগে। এইটো নকৰিলে মানুহৰ সন্মান কমি যায় আৰু তাৰ পিছত আনেও আপোনাৰ লগত ভুল আচৰণ কৰিবলৈ সংকোচ নকৰে।
জীৱনত বহু সময়ত এনে পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয় যেতিয়া মানুহে ভুলৰ বাবে অপমান সহ্য কৰিবলগীয়া হয়। কিন্তু, চাণক্যই কৈছে যে কোনো ভুল নোহোৱাকৈও যদি অপমান সহ্য কৰিবলগীয়া হয়, তেন্তে সেয়া বিষৰ তিতাৰ দৰে হৈ পৰে।
বহুতৰে সহনশীলতা শক্তি বহুত। কিন্তু, বাৰে বাৰে অপমান কৰাৰ পিছত আপোনাৰ ভাবমূর্তি কলংকিত হ’ব পাৰে৷ সেয়েহে জীৱনত ঈৰ্ষা কৰা এই অসফল লোকসকলে প্ৰায়ে ৰাজহুৱাভাৱে আনক অপমান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। আচাৰ্য চাণক্যই কৈছে যে কোনোবাই যদি আপোনাক বাৰে বাৰে অপমান কৰে তেন্তে তেওঁক তেনে কৰাত বাধা দিয়ক কাৰণ ঠিক যেনেকৈ পাৰ হৈ যোৱা মুহূৰ্তটো আৰু সময় ঘূৰি নাহে, একেদৰে যদি অপমান কৰাজনক একে সময়তে উত্তৰ দিয়া নহয়, তেন্তে তেওঁৰ সাহস বাঢ়িব আৰু তেওঁ পুনৰ ৰাজহুৱাভাৱে অপমান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব।
আচাৰ্য চাণক্যই নীতিশাস্ত্ৰত কৈছে যে যদি কোনো ব্যক্তিয়ে আপোনাক অপমান কৰে তেন্তে এবাৰ সহ্য কৰাটো বুদ্ধিমানৰ কাম। দ্বিতীয়বাৰৰ বাবে অপমান সহ্য কৰিলে সেই ব্যক্তিজনৰ মহত্ত্বৰ পৰিচয় পোৱা যায়। কিন্তু, যদি তৃতীয়বাৰৰ বাবেও অপমান সহ্য কৰা হয়, তেন্তে ইয়াক ব্যক্তিজনৰ মূৰ্খামি বুলি কোৱা হয়।