‘হৰ ঘৰ ত্ৰিৰঙ্গা’ আৰু খাদী গ্ৰামোদ্যোগৰ উন্নয়নৰ প্ৰশ্ন

দীৰ্ঘদিনীয়া ঔপনিবেশিক শাসনৰ শোষণ অন্ত পেলাই পোৱা স্বাধীনতা অমূল্য আৰু এই স্বাধীনতাকলৈ প্ৰত্যেকজন ভাৰতীয় গৰ্বিত। আৰু দেশৰ প্ৰতি থকা এই ভালপোৱা, আনুগত্যৰ প্ৰমাণ দেশবাসীয়ে প্ৰত্যেক গণৰাজ্য আৰু স্বাধীনতা দিৱসত অংশগ্ৰহণ কৰি দি আহিছে। আমি সৰুৰে পৰা এই দুয়োটা দিৱসৰ দিনটোত আমাৰ ওচৰে পাজৰে থকা সকলো ঘৰ, কাৰ্যালয়, মন্দিৰ, মছজিদ, দোকানত আমাৰ সন্মানৰ জাতীয় পতাকা উত্তোলিত হোৱা দেখা পাওঁ। এয়া মানুহবোৰে স্ব-ইচ্ছাই স্বতন্ত্ৰভাৱে দেশমাতৃক দেখুওৱা মৰম আৰু সন্মান।

পিছে এইবাৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫তম দিৱস উপলক্ষে চৰকাৰে যোৱা ২২ জুলাইত আনুষ্ঠানিক ভাৱে ঘোষণা কৰিছে যে প্ৰত্যেক বছৰৰ দৰে কেৱল এদিন নহয়, এইবাৰ তিনিদিনলৈ পতাকা উত্তোলিত হব। আনকি Flag Code of India, 2002 জৰিয়তে ৰাতিৰ সময়তো পতাকা উত্তলিত থকাৰ অনুমতি প্ৰদান কৰা হৈছে। লগতে প্ৰায় ২০ কোটি ঘৰত এই পতাকা উত্তোলিত হ’ব।

শুনিবলৈ ভাল লগা এই চৰকাৰী সিদ্ধান্তই পিছে কিছু আসোঁৱাহৰ সন্মুখীন হৈছে। ইমান কম সময়ৰ ভিতৰত ২০ কোটি খাদীৰ পতাকা পোৱাটো এক প্ৰকাৰ অসম্ভৱ। ইয়াৰ বাবে চৰকাৰে খাদীৰ লগতে পলীয়েষ্টাৰ বা আন মেচিনত তৈয়াৰ সূতাৰে বনোৱা পতাকা উত্তোলন কৰাৰো অনুমতি দিছে। চৰকাৰৰ এই সিদ্ধান্তক বহুতে বিশেষকৈ খাদী উৎপাদনৰ লগত জড়িতসকলে সমালোচনা কৰিছে।

পোন প্ৰথমতে, খাদী কেৱল এটা সূতা বা কাপোৰ নহয়, ব্ৰিটিছ সকলৰ বিৰুদ্ধে মহাত্মা গান্ধীৰ এটি শক্তিশালী প্ৰতিবাদ আছিল। খাদী সূতা তৈয়াৰৰ জৰিয়তে ভাৰতীয়সকলে স্বাৱলম্বিতা আৰু স্বাধীনতাৰ সপোন দেখিছিল, বিশেষকৈ যেতিয়া ব্ৰিটিছে মাঞ্চেষ্টাৰৰ মিলৰ কাপোৰ ভাৰতীয়সকলৰ ওপৰত জাপি দিয়াৰ চেষ্টা কৰিছিল। খাদীৰে তৈয়াৰ জাতীয় পতাকা এই প্ৰতিবাদৰ প্ৰতীক বুলি ক’লে ভুল নহ’ব।

দ্বিতীয়তে কৰোণা মহামাৰী আৰু লকডাউনে ভাৰতবৰ্ষৰ তাঁতশিল্প আৰু হস্তশিল্পৰ যথেষ্ট ক্ষতি সাধন কৰিছে। খাদী উদ্যোগো ইয়াৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱান্বিত হৈছে। এই উদ্যোগৰ লগত জড়িত সকলে আশা কৰিছিল যে চৰকাৰৰ এই নিৰ্দেশৰ পিছত এই গ্ৰামোদ্যোগে মানুহৰ সহায় আৰু সমৰ্থন লাভ কৰিব। কিন্তু চৰকাৰে পতাকা তৈয়াৰৰ লগত জড়িত নিয়মবোৰ পৰিবৰ্তন কৰাৰ ফলত এওঁলোকে আশানুৰূপ পতাকা তৈয়াৰ কৰাৰ অৰ্ডাৰ নাপালে।

তৃতীয়তে এই উদ্যোগত জড়িত সৰহ সংখ্যক হস্তশিল্পী হ’ল মহিলা। খাদী গ্ৰামোদ্যোগৰ অৱনতি হলে স্বাৱলম্বিতাৰ বাবে মহিলাৰ দীৰ্ঘদিনীয়া সংগ্ৰাম আৰু দুই খোঁজ পিছুৱাই যাব। লগতে আন এটা ডাঙৰ সমস্যা হ’ব নষ্ট হৈ যোৱা পতাকাবোৰক লৈ। জাতীয় পতাকা নষ্ট হ’লে সেই নষ্ট পতাকাবোৰৰ ব্যৱস্থাৰ বাবেও আইন আছে। পতাকা উত্তোলন কৰা হয় Prevention of Insults to National Honour Act, 1971 ৰ অধীনত। আৰু এই আইন মতে নষ্ট হৈ যোৱা পতাকাবোৰ ব্যক্তিগত ভাৱে উচিত সন্মান সহকাৰে জ্বলাই দিব লাগে। পিছে বিশ কোটি পতাকাৰ এটা সৰু অংশ যদি নষ্ট হয় তেন্তে সেইবোৰ জ্বলালে যথেষ্ট প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি হব। লগতে পলীয়েষ্টাৰ জ্বলালে বহুত বেছি প্ৰদূষণ হোৱাৰ সম্ভাৱনাও আছে।

স্বাধীনতা দিৱসৰ দিনাখন সৰহ সংখ্যক মানুহে পতাকা উত্তোলন কৰে, পিছে কোনো বাধ্যবাধকতাৰ অধীনত নহয়। কিন্তু কাশ্মীৰৰ বিভিন্ন ঠাইৰ পৰা অভিযোগ উত্থাপিত হৈছে যে তাৰে ছাত্ৰ ছাত্ৰী, শিক্ষক, দোকানীক এই অনুষ্ঠানৰ বাবে বাধ্যতামূলক ভাৱে ২০ টকা বৰঙণি আগবঢ়াব লাগিব। এনে এক ভিডিও প্ৰচাৰ হৈছে য’ত দোকানীবোৰক সকীয়নি দিয়া হৈছে যে বৰঙণি নিদিলে তেওঁলোকৰ লাইচেঞ্চ বাতিল কৰা হ’ব। পিছত জম্মু প্ৰশাসনে এই নিৰ্দেশ বাতিল কৰে।

বৰ্তমানৰ চৰকাৰে বিভিন্ন অনুষ্ঠান ইত্যাদিৰ ব্যৱস্থা নিয়মীয়াকৈ কৰে। আৰু তাৰ পিছত প্ৰশাসন সেই অনুষ্ঠানবোৰক সফল কৰাত ব্যস্ত হৈ পৰে। কিন্তু কোনো অনুষ্ঠানৰ পৰা সাধাৰণ মানুহ কিমানখিনি লাভান্বিত হয় সেই প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰাৰ সাহস মানুহৰ নাইকীয়া হৈ গৈছে।

চৰকাৰৰ এই নীতিয়ে খাদী উদ্যোগক টনকিয়াল কৰি তোলাৰ এটি সুবৰ্ণ সুযোগ প্ৰস্তুত কৰিছিল। কিন্তু চৰকাৰে পলীয়েষ্টাৰ পতাকা বনাবলৈ অনুমতি দিয়াৰ লগে লগে খাদীৰ পতাকাৰ চাহিদা কমি গৈছে। প্ৰায় ৩০০ টকাৰ খাদীৰ পতাকাৰ ঠাইত মাত্ৰ ৩০ বা ৪০ টকাত পোৱা পলীয়েষ্টাৰৰ পতাকাই সাধাৰণ মানুহে বাচি লোৱাটো স্বাভাৱিক।

স্বাধীনতা দিৱসত সকলোৱে অংশগ্ৰহন কৰা উচিত। পিছে এই অংশগ্ৰহণ কোনো বাধ্যতামূলক নিৰ্দেশ পুৰণৰ বাবে নহৈ সঁচাকৈয়ে স্বাধীনতাৰ মূল্যক অনুধাৱন কৰিবলৈ হে হোৱা উচিত। লগতে চৰকাৰৰ নীতিৰ এটি দীৰ্ঘকালীন প্ৰভাৱ থকা উচিত। এই অনুষ্ঠানৰ পিছত আকৌ Flag Code পৰিবৰ্তন কৰা হব নে? সাম্প্ৰতিক সময়ত একেবাৰে সৰু সুৰা অপৰাধতো মানুহ ৰঙাঘৰ যাব লগা হৈছে। কোনো প্ৰমাণ অবিহনে দীৰ্ঘদিন জেলত থাকিব লগা হৈছে- যেন প্ৰক্ৰিয়াই শাস্তিত পৰিণত হৈছে। তেনে ক্ষেত্ৰত এই আইনৰ গইনা লৈও যে কিছু মানুহক হাৰাশাস্তি কৰা নহ’ব, সেয়া জোৰ দি কব নোৱাৰি।

শেষত স্বাধীনতাৰ বাবে আমাৰ দেশৰ আগশাৰীৰ নেতাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সাধাৰণ ভাৰতীয়ই দিয়া ত্যাগৰ কথা সুঁৱৰি তেওঁলোকৰ সপোনৰ ভাৰত গঢ়াৰ বাবে দৃঢ় সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰি, দেশক সাম্প্ৰদায়িক ভাৱে বিভাজিত কৰাৰ চেষ্টা কৰি থকা অপশক্তিক প্ৰতিহত কৰিলেহে সঁচা অৰ্থত স্বাধীনতা দিৱস পালিত হব।