জনজাতি পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয় আৰু ভাৰত পেট্ৰলিয়াম কৰ্পৰেশ্যন লিমিটেডে (বিপিচিএল) দেশৰ ১৯খন ৰাজ্যৰ ৭৫খন একলব্য আদৰ্শ আৱাসিক বিদ্যালয়ত (ইএমআৰএছ) “মহাকাশ গৱেষণাগাৰ” স্থাপনৰ কথা ঘোষণা কৰিছে। উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ ইএমআৰএছসহ এই বিদ্যালয়সমূহত ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ সমৰ্থনত এই পৰীক্ষাগাৰ স্থাপন কৰা হ’ব। বিপিচিএলৰ কৰ্পৰেট ছ’চিয়েল ৰেচপন্সিবিলিটিৰ অধীনত ১২ কোটি টকাৰ ব্যয়ৰে মহাকাশ বিজ্ঞান, প্ৰযুক্তি, অভিযান্ত্ৰিক আৰু গণিত (এছটিইএম)ৰ ক্ষেত্ৰত ৫০ হাজাৰতকৈ অধিক জনজাতীয় ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ শৈক্ষিক ব্যৱধান দূৰ কৰা আৰু তেওঁলোকৰ সম্ভাৱনাৰ নতুন দুৱাৰ মুকলি কৰা লক্ষ্যৰে এই উদ্যোগ হাতত লৈছে।
ইছৰোৰ স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত মহাকাশ শিক্ষণ সংস্থাসমূহৰ কাৰিকৰী তত্ত্বাৱধানত এই পৰীক্ষাগাৰসমূহত ভাৰতৰ মহাকাশ অভিযানৰ অনুকৰণত উৎক্ষেপণ বাহনৰ মডেল, টেলিস্কোপ, কেনছেট ৱৰ্ক কিট আৰু উন্নত শিক্ষণ সামগ্ৰীৰ ব্যৱস্থা থাকিব বুলি জানিবলৈ দিছে। এই পদক্ষেপ ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতি (এনইপি) ২০২০ৰ সৈতে সংগতি ৰাখি অনুসূচিত জনজাতিৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবে উচ্চমানৰ আৰু সৰ্বাংগীন শিক্ষাৰ সুযোগ সৃষ্টিৰ দিশত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ হিচাপে পৰিগানিত হৈছে। বিশেষকৈ উত্তৰ-পূবৰ দৰে দূৰৱৰ্তী আৰু অপ্ৰতিনিধিত্বশীল অঞ্চলৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ বাবে এই উদ্যোগ বিজ্ঞান আৰু উদ্ভাৱনৰ ক্ষেত্ৰত নতুন সম্ভাৱনাৰ সৃষ্টি কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে।
উল্লেখ্য যে বৰ্তমান দেশত ৪৭০টা কাৰ্যক্ষম ইএমআৰএছ আছে, যিবোৰ জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ শিক্ষা আৰু কেৰিয়াৰ গঢ়াৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰি অহিছে। এই মহাকাশ পৰীক্ষাগাৰৰ মাধ্যমে জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ পৰা ভৱিষ্যতৰ বিজ্ঞানী, অভিযান্তা আৰু উদ্ভাৱক গঢ়ি তোলাৰ লক্ষ্যৰে এই পদক্ষেপক এক ঐতিহাসিক পদক্ষেপ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে। এই উদ্যোগে জনজাতীয় ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মাজত মহাকাশ বিজ্ঞানৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে ভাৰতৰ মহাকাশ গৱেষণাৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকৰ অৱদানৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে।