অৰবিন্দ কেজৰিৱালে দিল্লীত পৰাজয় কৰাৰ লগে লগে প্ৰতিজন কংগ্ৰেছ নেতাই যথেষ্ট সুখী দেখাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে।কিন্তু তেওঁলোকে হয়টো পাহৰি গৈ যে কংগ্ৰেছে একেৰাহে চতুৰ্থবাৰৰ বাবে দিল্লীৰ এখনো আসন দখল কৰিব নোৱাৰিলে। কংগ্ৰেছৰ সংখ্যা শূন্য হৈয়েই থাকিল। লগতে কংগ্ৰেছৰ আমানতৰ ধন ৭০খন আসনৰ ভিতৰত ৬৭খন আসনতে জব্দ কৰা হয়। সেইটোও তেতিয়া যেতিয়া এই নিৰ্বাচনত কংগ্ৰেছে নিজৰ সকলো ডাঙৰ নেতাক থিয় কৰাইছিল। ৰাহুল গান্ধী আৰু প্ৰিয়ংকা গান্ধীয়ে নিজেই প্ৰচাৰৰ বাবে আগবাঢ়ি আহিছিল। অৱশ্যে বিষয়টো কেৱল দিল্লীতে সীমাবদ্ধ নহয়।
উল্লেখ্য যে, ২০০৪ চনত আমেথিৰ পৰা লোকসভা নিৰ্বাচনত জয়লাভ কৰি ৰাজনীতিত সবল প্ৰৱেশ ঘটিছিল ৰাহুল গান্ধীৰ।তাৰ পাছত কংগ্ৰেছৰ নেতৃত্বত একেৰাহে দুবাৰকৈ ইউপিএ চৰকাৰ গঠন হোৱাৰ লগতে বহু ৰাজ্যত কংগ্ৰেছৰো ক্ষমতা বৃদ্ধি পালে। কিন্তু ২০১১ চনৰ পিছত এনেদৰে ধাৰাবাহিক পৰাজয় আৰম্ভ হ’ল যে কংগ্ৰেছে মাত্ৰ কেইখনমান ৰাজ্যত জয়ী হ’বলৈ সক্ষম হ’ল।
এনে নহয় যে ৰাহুল গান্ধীয়ে চেষ্টা কৰা নাছিল। কিন্তু কেতিয়াবা তেওঁৰ নিজৰ মানুহে তেওঁক সমৰ্থন কৰা নাছিল আৰু কেতিয়াবা জনসাধাৰণৰ স্পন্দন জোখাত ব্যৰ্থ হৈছিল। বিজেপিৰ সমান্তৰালকৈ আঞ্চলিক দলসমূহেও ৰাহুল গান্ধী আৰু কংগ্ৰেছক দুৰ্বল কৰাৰ ক্ষেত্ৰত অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল। আনকি দলৰ ভিতৰতে ৰাহুল গান্ধীয়ে নিজৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিবলৈ সংগ্ৰাম কৰিবলগীয়া হৈছিল। শেহতীয়াকৈ অনুষ্ঠিত হোৱা হাৰিয়ানা নিৰ্বাচনত ৰাহুল গান্ধীয়ে ভূপেন্দ্ৰ সিং হুদাক সমাজবাদী পাৰ্টী আৰু আম আদমী পাৰ্টীক কিছু আসন দি মিত্ৰতাৰে নিৰ্বাচনত অৱতীৰ্ণ হ’বলৈ পৰামৰ্শ দিছিল যদিও বিজয়ৰ আত্মবিশ্বাসী কংগ্ৰেছৰ হাৰিয়ানা দলটোৱে মিত্ৰতা নস্যাৎ কৰে আৰু ফলত পৰাজয় বৰণ কৰিবলগীয়া হয়। দিল্লীৰ নিৰ্বাচনত মিত্ৰ কেজৰিৱালে নিজেই কংগ্ৰেছক মিত্ৰজোঁটৰ পৰা বাদ দিছিল। ফলত কংগ্ৰেছে অকলেই নিৰ্বাচনত অৱতীৰ্ণ হ’বলগীয়া হৈছিল আৰু তাৰ ফল আম আদমী পাৰ্টিৰ পৰাজয় হয়। অৰ্থাৎ ৰাহুল গান্ধীয়ে নিজৰ দলটো নিজৰ ইচ্ছামতে চলাব পৰা নাই।
এই সত্য সত্ত্বেও কংগ্ৰেছ আৰু ৰাহুল গান্ধীয়ে এই কথা অস্বীকাৰ কৰিব পাৰেনে যে নিৰ্বাচনত অবিৰত পৰাজয়ৰ এটা ডাঙৰ কাৰণ হ’ল দলৰ অব্যৱস্থাপনা? কংগ্ৰেছ এৰি যোৱা বহু ডাঙৰ নেতাই কয় যে ৰাহুল গান্ধীয়ে সাক্ষাৎ কৰিবলৈও সময় নিদিয়ে। হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাৰ পৰা সঞ্জয় নিৰুপমলৈকে বহুতে ৰাহুল গান্ধীৰ নেতাৰ লগত কৰা আচৰণৰ পৰা আৰম্ভ কৰি চৌপাশে বসবাস কৰা সাধাৰণলোকলৈকে অভিযোগ উত্থাপন কৰিছিল। ৰাহুল গান্ধীৰ বিৰুদ্ধেও অভিযোগ উত্থাপন হৈছে যে নির্বাচনৰ সময়ত দেখা যায় যদিও তাৰ পাছত নিৰুদ্দিষ্ট হয়৷ এই অভিযোগ সঁচা হ’লে ৰাহুল গান্ধীয়ে গুৰুত্বসহকাৰে চিন্তা কৰিব লাগিব আৰু ভুল হ’লেও এনে অভিযোগ দুৰ্বল কৰিবলৈ নেতা-কৰ্মীৰ সৈতে অধিক সময় কটাব লাগিব।
তাৰোপৰি ডাঙৰ বিষয়ত স্থিতি নোলোৱাৰ বাবেই কংগ্ৰেছ আৰু ৰাহুল গান্ধীয়ে সৰ্বাধিক পৰাজয়ৰ সন্মুখীন হৈছে। কংগ্ৰেছ দলে প্ৰতিটো নিৰ্বাচনতে বেলেগ বেলেগ স্থিতি গ্ৰহণ কৰে আৰু তাৰ পিছত তাক পৰিত্যাগ কৰে। কালি বিজেপিৰ মুখ্য কাৰ্যালয়তো এই কথা উল্লেখ কৰে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে। কাৰো নাম নোলোৱাকৈয়ে তেওঁ কয় যে ২০১৪ চনৰ পিছত কিছু লোকে মন্দিৰলৈ আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। কিন্তু যেতিয়া তেওঁ এই বিষয়ত বিজেপিৰ লগত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিব নোৱাৰে বুলি উপলব্ধি কৰিলে, তেতিয়া তেওঁ নিজৰ পথ সলনি কৰিলে। এই কথা কংগ্ৰেছে চিন্তা কৰিব লাগিব। যদি ৰাহুলে কোনো বিষয় উত্থাপন কৰে, তেন্তে উত্থাপন কৰাৰ আগতে ৰাহুলে সিদ্ধান্ত ল’ব লাগে যে অহা ১০-২০-৫০ বছৰলৈকে এই বিষয়টোৰ সপক্ষে থিয় দিব পাৰিব নে নোৱাৰে। ইয়াৰ বাবে কংগ্ৰেছেও এখন কমিটী গঠন কৰিছিল যদিও কোনো বিশেষ প্ৰভাৱ দেখা নগ’ল।
