ৰাষ্ট্ৰীয় সেউজ ন্যায়াধীকৰণে (এনজিটি) অৰুণাচলৰ নামনিত নিৰ্মাণ কৰিবলগীয়া প্ৰস্তাৱিত নদীবান্ধটোৰ পৰিৱেশৰ ওপৰত পৰিব পৰা প্ৰভাৱৰ বিষয়ে বিজ্ঞানসন্মত অধ্যয়নৰ নিৰ্দেশ দিছে।
কলকাতাস্থিত ন্যায়াধীকৰণৰ পূব মণ্ডল খণ্ডপীঠে ২০১৭ ৰ ৩০ এপ্ৰিলত গুৱাহাটীৰ এগৰাকী জ্যেষ্ঠ নাগৰিক প্ৰদীপ কুমাৰ ভূঞা আৰু বন্যপ্ৰাণী বিষয়ক আলোকচিত্ৰ শিল্পী জয়দীপ ভূঞাই দাখিল কৰা এখন আৱেদনৰ ভিত্তিত কেন্দ্ৰীয় শক্তি, পৰিৱেশ, বন আৰু জলবায়ু পৰিৱৰ্তন মন্ত্ৰালয়ৰ লগতে অৰুণাচল প্ৰদেশ, অসম তথা ব্ৰহ্মপুত্ৰ বোৰ্ডক যোৱা ৬ মে’ তাৰিখে জাননী জাৰি কৰিছিল।
আবেদনখনত অৰুণাচলৰ নদীসমূহত প্ৰস্তাৱিত ১৩৫ নদীবান্ধৰ নামনিৰ বিশেষকৈ অসমৰ অঞ্চলসমূহৰ পৰিৱেশৰ ওপৰত পৰিব পৰা প্ৰভাৱৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰি ন্যায়াধীকৰণৰ হস্তক্ষেপ বিচৰা হৈছিল। এই নিৰ্দেশৰ প্ৰতিলিপি আজিৰ টেলিগ্ৰাফ কাকতত প্ৰকাশ পাইছে।
আৱেদনকাৰীয়ে আৱেদনত উল্লেখ কৰিছিল যে নিৰ্মাণ কৰিবলগীয়া ১৩৫ টা জলবিদ্যুৎ প্ৰকল্প অৰুণাচলৰ সাতখন প্ৰধান নৈ দিবং, ছিয়াং, লোহিত, টাৱাং, সোৱণশিৰি, কামেং আৰু টিৰাপৰ অৱবাহিকা অঞ্চলত স্থাপন কৰিব বিচাৰিছিল। তেওঁলোকে উনুকিয়াই দিছিল যে ইমানবোৰ প্ৰকল্পৰ নিৰ্মাণে নদীসমূহৰ স্বাভাৱিক গতি বাধা প্ৰাপ্ত কৰি তুলিব আৰু ফলস্বৰূপে পৰিৱেশ তথা জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ দিশত জটিল সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব যিয়ে নেকি নামনি অঞ্চলত বাস কৰা লোকসকলৰ লগতে জৈৱ বৈচিত্ৰৰ প্ৰতিও তীব্ৰ সংকট কঢ়িয়াই আনিব।
‘’ জলবিদ্যুৎ উৎপাদন কৰিবলগীয়া প্ৰকল্পবোৰে নদীবোৰৰ বান্ধবোৰত ২০ ঘন্টাকৈ পানী আৱদ্ধ কৰি ৰাখিব আৰু বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ বাবে গোটেই পানীখিনি ৪ ঘন্টাৰ ভিতৰতে মুকলি কৰি দিব। হঠাতে ইমান বৃহৎ পৰিমাণৰ পানী এৰি দিয়াৰ ফলত নামনিত বসবাস কৰি থকা অসমৰ লোকসকলকে ধৰি নামনি অঞ্চলত ব্যাপক প্ৰভাৱ পৰিব,’’- আৱেদনখনত কোৱা হৈছিল।
সেউজ ন্যায়াধীকৰণৰ নিৰ্দেশটোত সংশ্লিষ্ট পক্ষক ‘’ অৰুণাচল প্ৰদেশত ইমানবোৰ জলবিদ্যুৎ প্ৰকল্প নিৰ্মাণ কৰাৰ ফলত পানীৰ উৎস, জৈৱ বৈচিত্ৰ আৰু নামনিৰ সামাজিক-প্ৰাকৃতিক প্ৰভাৱৰ বিষয়ে সাঙুৰি পৰিৱেশৰ ওপৰত পৰিবলগীয়া সামগ্ৰিক প্ৰভাৱৰ বিষয়ে বিজ্ঞানসন্মত অধ্যয়নৰ বাবে এটা প্ৰস্তাৱ গ্ৰহণ কৰিবলৈ কোৱা হৈছে।‘’
খণ্ডপীঠে সংশ্লিষ্ট পক্ষক তেওঁলোকৰ উত্তৰ ৬ সপ্তাহৰ ভিতৰত দিবলৈ নিৰ্দেশ দিছে। ন্যায়াধীকৰণে লগতে অৰুণাচল প্ৰদেশত নিৰ্মাণৰ প্ৰস্তাৱ ৰখা আৰু অনুমোদন জনোৱা জল বিদ্যুৎ প্ৰকল্পসমূহৰ বিশদ তথ্যৰ লগতে চাৰিঘন্টীয়া পানী মুকলি কৰি দিয়া বিষয়টো সামৰি শেহতীয়া স্থিতিৰ প্ৰতিবেদন দাঙি ধৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল।
অসম-অৰুণাচল সীমান্তত ২০০০ মেগাৱাট সম্পন্ন নামনি সোৱণশিৰি জলবিদ্যুৎ প্ৰকল্পক লৈ যিসময়ত পানা ঘোলা হৈছে সেই সময়তে এই নিৰ্দেশটো আহিছে। উক্ত প্ৰকল্পটো প্ৰতিবাদী আন্দোলনৰ ফলত ২০১১ চনৰ ডিচেম্বৰৰ পৰাই বন্ধ হৈ আছে। প্ৰকল্পটোৰ প্ৰস্তাৱিত ব্যয় ২০০৩ ত অনুমোদন দিয়া ৬,২৮৫ কোটিৰ পৰা গৈ এতিয়া ১৫,৮৯৪ কোটিলৈ বৃদ্ধি পাইছে।
