আচাৰ্য চাণক্যই জীৱনৰ বহু দিশৰ কথা কৈছে। অৰ্থনীতি, ৰাজনীতি আৰু কূটনীতিৰ বিশেষজ্ঞ তেওঁক কৌটিল্য বুলিও জনা যায়। কোৱা হয় যে চাণক্য নীতি অনুসৰণ কৰাসকলে জীৱনত কম বিপদৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়। সেয়ে আজিও তেওঁৰ নীতি প্ৰাসংগিক।
তেওঁৰ নীতিবোৰ মানুহৰ বাবে কঠোৰ যেন লাগিব পাৰে কিন্তু সেয়াই হৈছে জীৱনৰ সত্য। চাণক্যই তেওঁৰ নিজৰ নীতিত কৈছে যে খঙত কেতিয়াও কিছুমান মানুহৰ লগত কাজিয়া কৰা উচিত নহয়।
তেওঁ কয় যে খঙে আমাৰ চিন্তা আৰু বুজাবুজিৰ শক্তি ধ্বংস কৰে। খঙে আপোনাৰ শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰাই নহয় শত্ৰুৰ কাৰণো হৈ পৰে। সেইবাবেই আচাৰ্য চাণক্যই কৈছে যে খং উঠিলে আমি তেনে বহু মানুহৰ লগত কাজিয়াত লিপ্ত হওঁ, তাৰ পিছত আমি অনুশোচনা কৰো। গতিকে, সেইসকল লোকৰ বিষয়ে জানি লওঁক, যাৰ লগত আপুনি কেতিয়াও কাজিয়া কৰিব নালাগে।
বন্ধুৰ লগত কাজিয়া নকৰিব –
বন্ধুত্বৰ সম্পৰ্ক জীৱনৰ বিশেষ সম্পৰ্কবোৰৰ ভিতৰত অন্যতম। হাঁহি-ধেমালিৰ পৰা আৰম্ভ কৰি গোপন কথা শ্বেয়াৰ কৰালৈকে প্ৰতিটো খোজতে বন্ধুসকলে আপোনাক সহযোগ কৰে। এনে পৰিস্থিতিত যদি আপুনি আপোনাৰ প্ৰিয় বন্ধুৰ লগত কাজিয়া কৰে, তেতিয়া আপুনি আপোনাৰ বিশ্বাসযোগ্য সম্পৰ্ক হেৰুৱাই পেলাব। যাৰ কাৰণে আপুনি ভৱিষ্যতে অনুতাপ কৰিব লাগিব।
পৰিয়ালৰ সদস্যৰ লগত কাজিয়া নকৰিব –
চাণক্যৰ নীতি অনুসৰি পৰিয়ালৰ সদস্য আৰু আত্মীয়ই আমাক প্ৰায়ে ভাল বেয়া বুজিবলৈ সহায় কৰে। প্ৰতিটো পৰিস্থিতিত আমাৰ লগত থাকে। এনে পৰিস্থিতিত পৰিয়ালৰ সদস্যৰ লগত কাজিয়া কৰাটো আপোনাৰ শুভাকাংক্ষীক হেৰুওৱাৰ সমতুল্য। ইয়াৰ ফলত হয়তো পিছত অনুশোচনা কৰাই নহয়, ভৱিষ্যতে আপোনাক সঠিক পথ দেখুৱাব পৰা পৰিয়ালৰ সদস্যসকলেও আপোনাৰ পৰা আঁতৰি থাকিব পাৰে।
পিতৃ-মাতৃৰ লগত কাজিয়া নকৰিব-
কোৱা হয় যে পিতৃ-মাতৃয়েই জীৱনৰ আধাৰ। এনে পৰিস্থিতিত যদি তেওঁলোকৰ লগত কোনো বিবাদ হয়, তেন্তে আপুনি হয়তো গোটেই জীৱন অনুতাপ কৰিব লাগিব। বহুতেই পিতৃ-মাতৃৰ লগত বিবাদ হোৱাৰ পিছত সঠিক আৰু ভুলৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰিব নোৱাৰে আৰু ভুল সংগ অনুসৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। সেয়ে, কেতিয়াও পিতৃ-মাতৃৰ লগত কাজিয়া কৰা উচিত নহয়।
গুৰুৰ লগত কাজিয়া নকৰিব –
গুৰুৱে আমাৰ জীৱনক আন্ধাৰৰ পৰা পোহৰলৈ আনে। তাত তেওঁলোকে আমাক জীৱন যাপনৰ সঠিক পথ দেখুৱায়। ভাল বেয়াৰ প্ৰতি আমাক সচেতন কৰি তোলে। আমাক ভাল কথা কয়। গুৰু আমাৰ আধ্যাত্মিক প্ৰগতিৰ প্ৰকৃত পথ প্ৰদৰ্শক। এনে পৰিস্থিতিত যদি তেওঁলোকৰ লগত বিবাদ হয়, তেতিয়া আপুনি গুৰুৰ আশীৰ্বাদৰ পৰা বঞ্চিত হৈ পৰে। জীৱনত গুৰুৰ জ্ঞান আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ।