২০২৪ চনৰ উত্তাপে সমগ্ৰ বিশ্বকে চিন্তিত কৰি তুলিছে। ভাৰতত গ্ৰীষ্মকাল শেষ হোৱাৰ পূৰ্বে কমেও ৪০ হাজাৰ হিট ষ্ট্ৰ’কৰ ঘটনা সংঘটিত হৈছে। ১০০ৰো অধিক লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছে। ৩০ জুনৰ মাজভাগলৈকে গৰমৰ তাণ্ডৱ চলি থাকিল। বৃহস্পতিবাৰে এই কথা সদৰী কৰে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ কল টু একচন অন এক্সট্ৰিম হিট-য়ে।
ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ খাদ্য আৰু কৃষি সংস্থা, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শ্ৰমিক সংস্থা, ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ পৰিৱেশ কাৰ্যসূচী, বিশ্ব বতৰ বিজ্ঞান সংস্থা, বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ আন দহটা সংস্থাই একেলগে কাম কৰি অতিমাত্ৰা উত্তাপৰ বিষয়টো পৰীক্ষা কৰিছিল।
শেহতীয়াকৈ ভূ-বিজ্ঞান মন্ত্ৰালয়ে লোকসভাত কয় যে অতিমাত্ৰা উত্তাপক প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ হিচাপে স্বীকৃতি দিবলৈ পঞ্চদশ বিত্ত আয়োগে অনিচ্ছুক। আৰু দুৰ্যোগ অবিহনে আৰ্থিক সাহায্য দিয়াও সম্ভৱ নহয়। মন্ত্ৰালয়ে লগতে কয় যে বতৰৰ ভাল পূৰ্বাভাসৰ বাবে দেশত গ্ৰীষ্ম প্ৰবাহৰ ফলত মৃত্যু হোৱা লোকৰ সংখ্যাও হ্ৰাস পাইছে।
ইয়াৰ পিছতে কল টু একচনৰ বিবৃতি জাৰি কৰা হয়। সকলো কথা বিবেচনা কৰি বৃহস্পতিবাৰে ইয়াৰ এক বিবৃতিত কয় যে কেৱল যোৱা ১০০ দিনত চৌদি আৰৱৰ পৰা ভাৰতলৈকে দেশসমূহত গৰমৰ ফলত হোৱা মৃত্যু, সমগ্ৰ জাপানত গৰমৰ সতৰ্কবাণী, বাংলাদেশ আৰু ফিলিপাইনছত বিদ্যালয় বন্ধ হোৱা, দক্ষিণ-পূব ইউৰোপত তীব্ৰ গৰমৰ সতৰ্কবাণী জাৰি কৰা, আমেৰিকাত উষ্ণতাৰ নতুন অভিলেখ আমি সকলো দেখিছো।
আনুষ্ঠানিক হিচাপ অনুসৰি ২০০০ চনৰ পৰা ২০১৯ চনৰ ভিতৰত বিশ্বত প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৪ লাখ ৮৯ হাজাৰ গৰমৰ ফলত মৃত্যু হৈছিল। ইয়াৰে ৪৫ শতাংশ এছিয়াত আৰু ৩৬ শতাংশ ইউৰোপত সংঘটিত হৈছে। ৰাষ্ট্ৰসংঘই লগতে কয় যে গ্ৰীষ্ম প্ৰবাহৰ ফলত উৎপাদনশীলতাও হ্ৰাস পাইছে, যাৰ ফলত ৮৬৩ বিলিয়ন ডলাৰৰ ক্ষতিসাধন হৈছে। সেয়ে সভ্যতাৰ সুৰক্ষাৰ্থে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ দাবী, সচিব প্ৰধানগৰাকীয়ে চাৰিটা গুৰুত্বপূৰ্ণ ক্ষেত্ৰত অতি উত্তাপৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ বাবে বিশ্বব্যাপী আহ্বান জনাইছে। দুৰ্বলৰ যত্ন লওক। শ্ৰমিকক সুৰক্ষা দিয়ক। তথ্য আৰু বিজ্ঞান ব্যৱহাৰ কৰি আমাৰ অৰ্থনীতি আৰু সমাজৰ স্থিতিস্থাপকতা বৃদ্ধি কৰক। যাতে উষ্ণতা বৃদ্ধি নহয়। কাৰণ, উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ লগে লগে আমাৰ জীৱনৰ প্ৰতিটো দিশতে ইয়াৰ প্ৰভাৱ পৰিব।
লগতে পঢ়কঃ বাজেটত চৰম বৈষম্য! মোডীৰ নিটি আয়োগৰ বৈঠক বৰ্জন কৰিব এই চাৰিগৰাকী মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শ্ৰমিক সংস্থাৰ নতুন তথ্য অনুসৰি বিশ্বৰ ৭০ শতাংশ শ্ৰমিক বা প্ৰায় ২৪ বিলিয়ন লোক এতিয়া অত্যন্ত গৰমৰ আশংকাত পৰিছে, যাৰ ফলত বছৰি ২২.৮৫ মিলিয়ন শ্ৰমিক গুৰুতৰভাৱে অসুস্থ হৈ পৰিছে আৰু ১৮,৯৭০ জন লোকৰ মৃত্যু হৈছে। আফ্ৰিকা, আৰব আৰু এছিয়া আৰু এছিয়া-পেচিফিক অঞ্চলত এই বিপদ সৰ্বাধিক। অত্যধিক গৰমৰ বাবে ইয়াত শ্ৰমিকসকলে অধিক ক্ষতিগ্ৰস্ত হয়। ক্ৰমে ৯৩ শতাংশ, ৮৪ শতাংশ আৰু ৭৫ শতাংশ কৰ্মশক্তি ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছে। শ্ৰমৰ উৎপাদনশীলতা প্ৰায় ৫০ শতাংশলৈ হ্ৰাস পাইছে। দৈনিক উষ্ণতা ৩৪ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ ওপৰলৈ বৃদ্ধি পাইছে।
ৰাষ্ট্ৰসংঘই কয় যে নিষ্ক্ৰিয় শীতলতা, উচ্চ শক্তি কাৰ্যক্ষমতা আৰু জলবায়ু উষ্ণতা বৃদ্ধি কৰা শীতল পদাৰ্থৰ দ্ৰুত পৰ্যায়ক্ৰমে হ্ৰাস কৰাৰ ত্ৰিগুণ কৌশলে ২০৫০ চনৰ ভিতৰত অতিৰিক্ত ৩.৫ বিলিয়ন লোকক তাপৰ বিপদৰ পৰা ৰক্ষা কৰাৰ লগতে শীতল খণ্ডৰ পৰা নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে।
দৰাচলতে ৫০ বছৰত এবাৰ হোৱা অতি উত্তাপৰ পৰিঘটনাৰ সম্ভাৱনা জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বাবে এতিয়া প্ৰায় পাঁচগুণ বেছি হৈছে যাৰ কোনো মানৱ প্ৰভাৱ নাই। ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ তলত এনে পৰিঘটনাৰ সম্ভাৱনা প্ৰায় ৯ গুণ আৰু ২ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছৰ তলত ১৪ গুণ বেছি। ইউনিচেফে বিচাৰি উলিয়াইছে যে, যদিহে বৰ্তমানৰ ধাৰা অব্যাহত থাকে, তেন্তে ২০৫০ চনৰ ভিতৰত ১৮ বছৰৰ তলৰ প্ৰায় ২.২ বিলিয়ন লোকে চৰম গৰমৰ ঢৌৰ সন্মুখীন হ’ব, যিটো ২০২০ চনৰ তুলনাত মাত্ৰ ২৪ শতাংশ বেছি। আৰু ২০০০-২০০৪ চনৰ পৰা ২০১৮-২০২২ চনৰ ভিতৰত ৬৫ বছৰৰ ওপৰৰ লোকৰ মাজত এই গৰমৰ ফলত হোৱা মৃত্যুৰ সংখ্যা প্ৰায় ৮৫ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে।
লগতে পঢ়কঃ দেশৰ নাগৰিকক জম্মু-কাশ্মীৰ, মণিপুৰ ভ্ৰমণ নকৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিলে আমেৰিকাই
উল্লেখযোগ্য যে ভাৰতৰ বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ তথ্য অনুসৰি ১৯০১ চনত উষ্ণতাৰ অভিলেখ আৰম্ভ হোৱাৰ পিছত ২০২৪ চনৰ জুন মাহটো উত্তৰ-পশ্চিম ভাৰতৰ বাবে আটাইতকৈ উষ্ণ মাহ আছিল। জুন মাহত গড় তাপমাত্ৰা আছিল ৩৮.২ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ। স্বাভাৱিকতকৈ প্ৰায় ২ ডিগ্ৰী বেছি। উত্তৰ ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা এই গ্ৰীষ্মকালত কমেও ১০০ জন লোকৰ মৃত্যু হোৱাৰ খবৰ পোৱা গৈছে। কিন্তু কেন্দ্ৰই গৰমৰ ফলত মৃত্যু হোৱা লোকৰ মুঠ তথ্য প্ৰকাশ কৰা নাই। পূব আৰু উত্তৰ-পূব ভাৰততো নিশাৰ উষ্ণতাৰ ক্ষেত্ৰত জুন মাহত আটাইতকৈ উষ্ণ তাপমাত্ৰা ৰেকৰ্ড কৰা হৈছে, গড় সৰ্বনিম্ন তাপমাত্ৰা ২৫.১৪ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ, যিটো স্বাভাৱিকতকৈ প্ৰায় ১ ডিগ্ৰী অধিক।
