কৈলাশ চন্দ্ৰ লোহিয়াৰ অধীনৰ এটা এন্টাৰপ্ৰাইজ Topcem চিমেন্টে ইয়াৰ কৰ্প’ৰেট ছচিয়েল ৰেছপন্সিৱিলিটি (চিএছআৰ) ব্যৱস্থাৰ ৰূপায়নত চৰম ‘কাণ্ডজ্ঞানহীনতা’ দেখুওৱা পৰিলক্ষিত হৈছে।
Topcem চিমেন্টে ইয়াৰ চিএছআৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত যোৱা ২০১৮চনৰ ১৩ আগষ্টত গুৱাহাটীৰ গীতানগৰ হাইস্কুলৰ ছাত্ৰীসকলৰ বাবে দুটা টয়লেট উপহাৰ দিছিল।
কিন্তু গীতানগৰ হাইস্কুলৰ ছাত্ৰীসকলে অভিযোগ কৰে যে তেওঁলোকে টপচেম চিমেন্টে দিয়া টয়লেট দুটা স্থায়ীভাৱে তলা মাৰি ৰখাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা নাই।
নৰ্থইষ্ট নাওৰ প্ৰতিবেদকে অলপতে গীতানগৰ হাইস্কুলখনলৈ যাওঁতে প্ৰত্যক্ষ কৰে যে টপচেম চিমেন্টে উপহাৰ দিয়া টয়লেট দুটা তলাবন্ধ হৈ আছে আৰু ছাত্ৰীসকলে বাধ্য হৈ এটা পুৰণি অস্বাস্থ্যকৰ টয়লেট ব্যৱহাৰ কৰিবলগা হৈছে।
গীতানগৰ হাইস্কুলৰ শিক্ষকসকলে কয় যে তেওঁলোকে ছাত্ৰীসকলক টপচেম চিমেন্টে দিয়া টয়লেট ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ দিব পৰা নাই কিয়নো চিমেন্ট কোম্পানীটোৱে পানীযোগানৰ কোনো ব্যৱস্থা কৰা নাই।
ইয়াৰ চাবি স্কুলখনৰ চকীদাৰে লৈ যোৱাৰ বাবে বহু চেষ্টা কৰিও শিক্ষকসকলে টয়লেট দুটাৰ তলা খুলিব নোৱাৰিলে।
আশ্চৰ্যজনকভাৱে, গীতানগৰ হাইস্কুলত টয়লেট দুটা নিৰ্মাণ কৰোতে টপচেম চিমেন্টৰ পৰিচালনা কৰ্তৃপক্ষই পানী যোগান ব্যৱস্থা কৰাটো, বা দিব্যাংগ ছাত্ৰীৰ বাবে সুবিধা ৰখাত কোনো গুৰুত্ব নিদিলে।
টয়লেট দুটাত তিনিটাকৈ ওখ চিৰি দিয়া হৈছে আৰু কোনো দিব্যাংগ ছাত্ৰীয়ে তাত উঠি গৈ টয়লেট ব্যৱহাৰ কৰাটো সম্ভৱ নহয়। দিব্যাংগ লোকৰ অধিকাৰ অস্বীকাৰ কৰাটো এটা দণ্ডণীয় অপৰাধ।
ইয়াৰ পূৰ্বে অলপতে টপচেম চিমেন্ট কৰ্তৃপক্ষই আৰ্য বিদ্যাপীঠ উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ৰ একাডেমিক ব্লকৰ এটা শ্ৰেণীকোঠা ভাঙি টয়লেট ব্লকলৈ ৰূপান্তৰ কৰাৰ বাবে সমালোচিত হৈছিল।
আৰ্য বিদ্যাপীঠ উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ত দিব্যাংগ শিক্ষাৰ্থীৰ বাবে এক সুবিধা থকা টয়লেট নিৰ্মাণ নকৰাৰ বাবে কেইগৰাকীও দিব্যাংগৰ অধিকাৰ কৰ্মীয়ে টপচেম চিমেন্টক সমালোচনা কৰিছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে যিসময়ত দিব্যাংগৰ সুবিধা থকা ৰাজহুৱা টয়লেটৰ বাবে প্ৰচাৰ চলাইছে, টপচেম চিমেন্টে দিব্যাংগ শিক্ষাৰ্থীৰ অধিকাৰ বাবে বাৰে অস্বীকাৰ কৰা বুলি অধিকাৰ কৰ্মীসকলে অবিযোগ কৰে।
‘’এয়া সহ্য কৰা নহ’ব। দিব্যাংগ লোকৰ অধিকাৰ বাৰে বাৰে অস্বীকাৰ কৰাৰ বাবে আমি টপচেম চিমেন্টৰ বিৰুদ্ধে কাৰ্যব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিম,’’-অসম প্ৰতিবন্ধী সুৰক্ষা সংস্থাৰ সাধাৰণ সম্পাদক নৃপেন মালাকৰে কয়।
টপচেম চিমেন্টে ইয়াৰ চিএছআৰ ব্যৱস্থা ৰূপায়ন কৰোতে কিয় বাৰে বাৰে দিব্যাংগ ব্যক্তিৰ অধিকাৰ ভংগ কৰিছে সেয়া সঁচাকৈয়ে আশ্চৰ্যজনক।
এক মৰ্যাদাসম্পন্ন জীৱন যাপনৰ বাবে তেওঁলোকৰ সবলীকৰণ এক অৱিচ্ছেদ্য দিশ হিচাপে দিব্যাংগ ব্যক্তিসকলক যথোপযুক্ত অনাময় ব্যৱস্থা আগবঢ়োৱাৰ বিবে মোদী নেতৃত্বাধীন এনডিএ চৰকাৰে গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে।
আকৌ কোনোৱে যদি চৰকাৰী নিৰ্দেশনা উলংঘা কৰে তেওঁ ৰাইটছ অফ পাৰ্ছনছ উইথ ডিজেবিলিটিজ এক্ট,২০১৬ৰ অধীনত শাস্তি পোৱাৰ যোগ্য।
এগৰাকী দিব্যাংগৰ অধিকাৰ কৰ্মী তথা নেশ্যনেল চেন্টাৰ ফৰ প্ৰম’ছন অফ এমপ্লয়মেন্ট অফ ডিজেব’লড পিপুল’ৰ কাৰ্যবাহী সঞ্চালক আৰমান আলীয়ে কয় যে স্কুল, লাইব্ৰেৰী, হাস্পাতালেই হওক বা কোনো ৰাজহুৱা গৃহত বিশেষভাৱে সক্ষম ব্যক্তিসকলে টয়লেটৰ সুবিধা পোৱাৰ অধিকাৰ আছে।
‘’বিশেষভাৱে সক্ষম ব্যক্তিৰ অধিকাৰ আইনে বিশেষভাৱে সক্ষম ব্যক্তিসকলক সকলো সুবিধা সমানেই লাভ কৰাৰটো নিশ্চিত কৰিছে,’’ বুলি উল্লেখ কৰি আলীয়ে কয় যে চৰকাৰ আৰু ব্যক্তিগত সংস্থাসমূহে ৰাইজৰ বাবে মুকলি কৰি দিয়া সেৱাত এই কথা বিবেচনা কৰা উচিত।