জীৱ-জন্তু, পৰিৱেশ আৰু মানুহৰ জীৱনত গুৰুতৰ প্ৰভাৱ পেলোৱা বাঘজান তেলকূপৰ নিৰ্গমনৰ বাবে অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেডৰ গুৰুতৰ ত্ৰুটী জগৰীয়া বুলি কোৱা হৈছে।
বাঘজানৰ তেলখাদত নিৰ্গমনৰ ঘটনা সংঘটিত হৈছিল ২৭ মে’ত।
সূত্ৰমতে তৈলক্ষেত্ৰৰ পৰা খাৰুৱা তেলৰ উৎপাদন বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে ২৬ মে’ত বাঘজান তেলখাদত কাম চলি (workover) আছিল।
তিনিচুকীয়াৰ বাঘজান আৰু বাৰেকুৰি তৈলক্ষেত্ৰ অইলৰ সৰ্বাধিক খাৰুৱা তেল উৎপাদনকাৰী দুখন প্ৰধান তৈলক্ষেত্ৰ।
পূৰ্বে বাঘজান ৫ তেলখাদে ৩৮৭০ মিটাৰ গভীৰতাৰ পৰা দিনে ১ লাখ ষ্টেণ্ডাৰ্ড কিউবিক মিটাৰ গেছ উৎপাদন কৰিছিল।
“২৬ মে’ত বাঘজান ৫ তেলখাদত চিমেণ্টিঙৰ কাম কৰা হৈছিল আৰু এছ অ’ পি (Standard operation Procedure) মতে ৪৮ ঘণ্টাৰ পিছতহে কেৱল ড্ৰিলিং কৰিব পৰা যায়,” এক সূত্ৰই জনায়।
“কিন্তু, উৎপাদন আৰু সেৱাৰ দায়িত্বত থকা বিষয়াজনে মাত্ৰ ১৪ ঘণ্টাৰ পিছতে উক্ত তেলখাদটোত ড্ৰিলিঙৰ নিৰ্দেশ দিলে,” সূত্ৰটোৱে লগতে কয়।
“বাঘজান ৫ তেলখাদত ড্ৰিলিঙৰ বাবে পাইপসমূহ ভৰাওঁতে প্ৰচণ্ড চাপৰ বাবে তেলখাদটোত এক নিৰ্গমন হৈছিল,” সূত্ৰটোৱে লগতে জনায়।
বাতৰি মতে, ৩৭০০ মিটাৰৰ ৰিগটোত ১০ডাল পাইপ ভৰোৱা হৈছিল। চাপ আছিল প্ৰতি বৰ্গ ইঞ্চিত ৪৫০০ পাউণ্ড।
অইলৰ লগবুকৰ তথ্য মতে, বাঘজান ৫ তেলখাদৰ সম্পূৰ্ণ উৎপাদনৰ দায়িত্বত আছিল অইলৰ উৎপাদন আৰু সেৱাৰ কাৰ্য্যবাহী সঞ্চালক ৰথীন্দ্ৰ ৰয় চৌধুৰী।
সূত্ৰমতে, ৰয় চৌধুৰী মূলতঃ তথ্য আৰু প্ৰযুক্তি বিভাগৰ পৰা অহা।
কিন্তু, তেওঁৰ অইলৰ সঞ্চালক সুশীল চন্দ্ৰ মিশ্ৰৰ সৈতে এক অনুকূল সম্পৰ্ক আছিল আৰু সেয়ে তেওঁক অইলৰ উৎপাদন আৰু সেৱাৰ কাৰ্য্যবাহী সঞ্চালকৰূপে নিযুক্তি দিয়া হৈছিল।
“ৰয় চৌধুৰী অকাৰিকৰী পটভূমিৰ পৰা অহা আৰু তেওঁ বৰ্তমান অইলৰ কাৰ্য্যবাহী সঞ্চালক (উৎপাদন আৰু সেৱা)। অইলৰ সকলো উৎপাদন আৰু ড্ৰিলিঙৰ কামৰ বাবে তেওঁ দায়িত্ববাহী,” সূত্ৰসমূহে অভিযোগ কৰে।
অইলৰ তদাৰকীত বাঘজান ৫ তেলখাদৰ ৱৰ্কঅ’ভাৰ অপাৰেচন চলাইছিল M/s John Energyএ।
“বিষয়াৰ অৱহেলাৰ বাবেই দুৰ্য্যোগটো সংঘটিত হৈছিল। এছ অ’ পি মতে ড্ৰিলিং কৰা হ’লে দুৰ্ঘটনাটো এৰাই চলিব পৰা গ’লহেঁতেন,” অইলৰ এগৰাকী বিষয়াই নাম প্ৰকাশ নকৰাৰ চৰ্তত কয়।
আনহাতে, ছিংগাপুৰৰ বিশেষজ্ঞ তিনিগৰাকী দুলীয়াজান পাইছিলহি দেওবাৰে সন্ধিয়া।
বাঘজানৰ তেলখাদত জুই লাগিছিল মঙলবাৰে আৰু জুয়ে সমগ্ৰ বাঘজান এলেকাটো আৱৰি ধৰিছিল।
নৰ্থইষ্ট নাওৰ সৈতে হোৱা কথা-বাৰ্তাত অইলৰ এজন জ্যেষ্ঠ বিষয়াই কয় যে এতিয়াই তেওঁলোকে বিষয়টোত মন্তব্য দিব নোৱাৰে কাৰণ ইয়াৰ তদন্ত চলি আছে।