আমাৰ সকলোৰে বাবে অতি গৰ্বৰ বিষয়ে যে আমি পৃথিৱীবাসীয়ে বিগত ৪,২০০ বছৰ ধৰি ‘মেঘালয়ান যুগ’ত বাস কৰি আহিছো। এই যুগটোই হৈছে পৃথিৱীৰ ভূতাত্বিক ইতিহাসৰ নবতম অধ্যায়।
‘ইণ্ডিপেণ্ডেণ্ট’ত প্ৰকাশিত এটা প্ৰতিৱেদন অনুসৰি, ৪,২০০ বছৰৰ পূৰ্বৰ পৰা এতিয়ালৈকে বিস্তৃত এই যুগটোক আনুষ্ঠানিকভাৱে ‘মেঘালয়ান যুগ’ হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হৈছে।
ভূতাত্বিকসকলে পৃথিৱীৰ এটা নতুন ইতিহাস ৰচনা কৰিছে আৰু এই যুগটোক ‘মেঘালয়ান যুগ’ নাম দিছে। ভাৰতৰ উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ৰাজ্য মেঘালয়ৰ এটা গুহাত ৪,২০০ বছৰ পূৰ্বৰ ষ্টেলাগমাইট শিল আৱিষ্কাৰ হোৱাৰ পাছত (গ্ৰীক শব্দ ষ্টেলাগমাইট শব্দই নিগৰা বুজায়। এই ক্ষেত্ৰত কোনো গুহাৰ ওপৰৰৰ পৰা খনিজ পদাৰ্থ মিহলি পানী নিগৰি নিগৰি আহাৰ সময়ত পানী বাষ্পীভূত হোৱাৰ পাছত ৰৈ যোৱা খনিজ পদাৰ্থ জমি কালক্ৰমত গুহাৰ মজিয়াত বিভিন্ন আকাৰৰ শিলৰ সৃষ্টি হয়) ভূতাত্বিকসকলে এই যুগটোৰ নাম ‘মেঘালয়ান যুগ’ দিছে।
উল্লেখ্য যে মেঘালয়ৰ সেই গুহাত ষ্টেলাগমাইট গঠনৰ প্ৰক্ৰিয়া এতিয়াও চলি আছে।
এই যুগটোৰ আৰম্ভ হৈছে ইজিপ্তৰ পৰা চীনলৈকে বিয়পা প্ৰাচীন সভ্যতাসমূহত দেখা দিয়া সৰ্বগ্ৰাসী খৰাঙৰ পৰা। এই যুগটো হৈছে প্ৰায় ১২,০০০ৰ পৰা ১১,৫০০ বছৰৰ পূৰ্বে পৃথিৱীত আৰম্ভ হোৱা হোলোচেন কালৰ (Holocene Epoch) শেহতীয়া অংশ।
‘মেঘালয়ান যুগ’ৰ এটা একক বৈশিষ্ট হৈছে এই যুগতেই জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে তাল মিলাই মানৱ সভ্যতাৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ সাংস্কৃতিক ঘটনাসমূহ যেনে কৃষিৰ আৱিষ্কাৰ আৰু বিকাশ হৈছিল।
‘ইণ্ডিপেণ্ডেণ্ট’ৰ প্ৰতিৱেদনটোত আৰু কোৱা হৈছে যে ‘ইণ্টাৰনেশ্যনেল কমিশ্যন ফ’ৰ ষ্ট্ৰেটিগ্ৰাফি’ৰ (ষ্ট্ৰেটিগ্ৰাফি হৈছে শিলৰ তৰপ অধ্যয়ন কৰা ভূতত্ব বিজ্ঞানৰ এটা শাখা) চলিত বৰ্ষৰ জুন মাহত অনুষ্ঠিত এখন সভাত এই নতুন যুগটোৰ কথা ঘোষণা কৰা হৈছে। এতিয়াৰে পৰা এই যুগটো পৃথিৱীৰ ভূত্বাত্বিক অতীতৰ বিষয়ে দেখুওৱা সকলো আনুষ্ঠানিক তালিকাত তালিকাভুক্ত থাকিব।
উল্লেখ্য যে ষ্টেলাকটাইটছ (গুহাৰ চালৰ ক্ৰমে ক্ৰমে মজিয়ালৈ বাঢ়ি অহা শিল) আৰু ষ্টেলাগমাইটছত (গুহাৰ মজিয়াত জমি গঠন হোৱা হোৱা শিল) পোৱা বিশেষ ৰাসায়নিক স্বাক্ষৰসমূহৰ বাবে সাত বছৰ পূৰ্বেই ‘মেঘালয়ান যুগ’ ধাৰণাটোৰ প্ৰথম প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছিল।