অশ্বক্লান্ত দেৱালয়ত বৃহৎ ফাট : যিকোনো মুহূৰ্তত খহি পৰিব নেকি দেৱালয়টো?

অস্তিত্বৰ সংকটত আহোমৰ যুগৰ পৰা ৩০০ বছৰীয়া ঐতিহ্য বহনকাৰী অশ্বক্লান্ত দেৱালয়। সঁচাকৈয়ে ভূমিকম্পৰ ফলতেই এই বৃহৎ ফাঁট নে ইয়াৰ বাবে দায়ী জাইকা?

Guwahati Aswaklanta dewalaya: Is JaICA responsible for cracks in walls?

অশ্বক্লান্ত দেৱালয়। ছবি- নৰ্থ ইষ্ট নাও।

আহোম যুগৰ পৰা বৰ্তমানলৈকে ৩০০ বছৰীয়া এক ঐতিহ্য বহনকাৰী অশ্বক্লান্ত দেৱালয় বৰ্তমান অস্তিত্বৰ সংকটত পৰিছে। দেৱালয়টোৰ ভিন্ন অংশত ফাট মেলা দেখিবলৈ পোৱা গৈছে। দেৱালয়টোৰ ওপৰত থকা বিষ্ণুৰ অনন্ত শয্যা আৰু মণিকূটৰ ভিন্নস্থানত ফাট মেলাৰ উপৰিও আহোম স্বৰ্গদেউ শিৱসিংহৰ দিনতে নিৰ্মিত দেৱালখনৰ দুটা স্থানত ভয়ংকৰভাৱে ফাট মেলিছে। ফলত মন্দিৰ পৰিচালনা কমিটিয়ে ভোগঘৰটো ভাঙি পৰাৰ আশংকা কৰিছে।

উল্লেখযোগ্য যে, ১৭২০ খ্ৰীষ্টাব্দত আহোম স্বৰ্গদেউ শিৱসিংহই গুৱাহাটীৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ উত্তৰ পাৰত এই দেৱালয়টো নিৰ্মাণ কৰিছিল। দেৱালয়টোত ১৮৯৭, ১৯৩২ আৰু ১৯৫০ চনৰ ভয়ংকৰ ভূমিকম্পৰ পাছতো ফাঁট মেলা নাছিল, কিন্তু হঠাৎ এতিয়া এইদৰে ফাট মেলাত শংকিত হৈ পৰিছে মন্দিৰ পৰিচালনা কমিটি আৰু স্থানীয় ৰাইজ।

দেৱালয়টিৰ এই অৱস্থাৰ পাছত আশংকাগ্ৰস্ত মন্দিৰ পৰিচালনা সমিতিৰ উপ-সভাপতি তথা পুৰোহিত দিলীপ কুমাৰ শৰ্মাই নৰ্থ ইষ্ট নাওৰ সাংবাদিকৰ আগত কয়, ‘‘আহোম যুগৰে পৰা ঐতিহ্য বহন কৰি অহা বিষ্ণুতীৰ্থ এই দেৱালয়ভাগৰ ১৯৫০ চনৰ ভূমিকম্পতো কোনো ক্ষয়-ক্ষতি হোৱা নাছিল। কিন্তু শনিবাৰে অহা সামান্য ৫.৯ ৰিখটাৰ স্কেলৰ ভূমিকম্পতে অনন্ত শয্যাৰ গম্বুজভাগ কেনেকৈ ফাট মেলিলে?”

ইপিনে, গুৱাহাটীত পানী যোগান আঁচনি ৰূপায়ণ কৰি থকা জাইকা (Japan International Cooperation Agency)ই ঐতিহ্য বহনকাৰী দেৱালয়টোৰ সমীপতে “অবৈধভাৱে” দলং নিৰ্মাণ কৰাৰ ফলতো এই ফাঁট মেলিব পাৰে বুলি তেওঁ আশংকা কৰিছে।

“জাইকাই যিটো বিষ্ণুপথ ক্ষেত্ৰত পানীৰ আঁচনি নিৰ্মাণৰ প্ৰজেক্ট লৈছে তাত তেওঁলোকে অবৈধভাৱে দলং নিৰ্মাণ কৰিছিল আৰু পাইপলাইন স্থাপন কৰিছিল। তাৰ ফলতো এই ফাঁটটো মেলিব পাৰে। পাইপলাইন স্থাপন কৰোঁতে যি কম্পন হয়, তাৰ ফলতেই এনে হৈছে বুলি সন্দেহ হয়। পূৰাতত্ত্ব বিভাগে সমীক্ষা কৰিলে সকলো ওলাই পৰিব,” আমাৰ সাংবাদিকৰ আগত এইদৰে কয় পুৰোহিতগৰাকীয়ে।

লগতে পঢ়ক– Video|| পানী নোলাওঁতেই ৰক্তাক্ত উত্তৰ গুৱাহাটীৰ জাইকা জলযোগান প্ৰকল্প

জাইকাৰ নিৰ্মাণথলী। ছবি- নৰ্থ ইষ্ট নাও।

ইয়াৰোপৰি, কোনো ইতিহাসপ্ৰসিদ্ধ মন্দিৰ-দেৱালয়ৰ পৰা ১০০ মিটাৰ দূৰলৈকে কোনোধৰণৰ নিৰ্মাণ কাৰ্য্য চলাব নোৱাৰে বুলি প্ৰত্নতাত্ত্বিক বিভাগৰ নিৰ্দেশৰ কথা সোঁৱৰাই দি পুৰোহিত শৰ্মাই কয়, “দেৱালয়ৰ কাষত যাত্ৰী নিৱাস নিৰ্মাণ কৰিলেও বিভাগীয় লোকে আমাক প্ৰশ্ন কৰে। তেনেক্ষেত্ৰত কেনেকৈ বিষ্ণুপথ ক্ষেত্ৰৰ পৰা ৫০ মিটাৰ দূৰত্বত জাইকাই দলং নিৰ্মাণ কৰাৰ বাবে প্ৰত্নতাত্ত্বিক বিভাগে অনুমতি দিলে বা আপত্তি নথকাৰ প্ৰমাণ পত্ৰ দিলে?”

লগতে পঢ়ক– গুৱাহাটীত ২৪ ঘণ্টাই খোৱা পানী, সাজু জল ব’ৰ্ড

তদুপৰি, ঐতিহাসিক ভোগঘৰটোৰ পূব প্ৰান্তৰ বেৰাখন বহুখিনি ফাট মেলাৰ বাবে বাগৰি পৰাৰ সম্ভাৱনা প্ৰকট হৈ পৰা বুলিও তেওঁ কয়।

বেৰত দেখা দিয়া ফাঁট। ছবি– নৰ্থ ইষ্ট নাও।

তাৎপৰ্য্যপূৰ্ণভাৱে যোৱা ২০ জুলাইৰ দিনা হোৱা মৃদু ভূমিকম্পৰ পাছত ফাঁটবোৰ দেখিবলৈ পাই পূৰাতত্ত্ব বিভাগৰ লোকক মন্দিৰ পৰিচালনা কমিটিয়ে খবৰ দিয়ে যদিও কেৱল পৰ্য্যবেক্ষণ কৰিয়েই নিজৰ দায়িত্ব সামৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে কমিটিয়ে।

“ফাটবোৰ দেখিবলৈ পাই আমি বিভাগীয় লোকক খবৰ দিছিলো। তেওঁলোকে কেৱল ফাঁটবোৰ চাবলৈহে আহিছিল। ফাটবোৰ মেৰামতি কৰিব নে নকৰে এই পৰ্য্যন্ত আমাক জনোৱা নাই।”

আনহাতে, স্থানীয় একাংশ ৰাইজেও জাইকাৰ নিৰ্মাণকাৰ্য্যৰ ফলত হোৱা কম্পনৰ ফলতেই এই ফাট মেলা বুলি দাবী কৰে।

উক্ত অঞ্চলৰে তপন ৰায় মেধি নামৰ এজন সমাজ সচেতন লোকে ক্ষোভ উজাৰি কয়, “আজি বহু বছৰে বেৰ ফাট মেলাকৈ ভূমিকম্প হোৱা নাই। কিছুমান চৰকাৰী বিষয়াই হাত সাৰিবৰ বাবে ষড়যন্ত্ৰ কৰি ভূমিকম্পৰ বাবে ফাট মেলা বুলি বাতৰি প্ৰচাৰ কৰিছে। জাইকাই যি ব’ৰিং কৰিছিল, তাৰ ফলত হোৱা কম্পনতে এইটো হৈছে। ৰাতি যেতিয়া ব’ৰিং কৰে, তেতিয়া হোৱা কম্পনৰ ফলত আমাৰ টোপনি ভাঙি যায়। মৃদু ভুমিকম্পতকৈয়ো ভয়ংকৰ এই কম্পন।”

ইপিনে, অশ্বক্লান্ত দেৱালয়লৈ অহা ৰাজ্যৰ লগতে দেশ-বিদেশৰ পৰ্য্যটকে দেৱালয়ৰ এই অৱস্থা দেখি দুখ প্ৰকাশ কৰাৰ লগতে চৰকাৰৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক বিভাগটোক ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ বাবে দাবী জনায়।

এতিয়া ঐতিহাসিক সমলক ৰক্ষা কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজন চৰকাৰী গুৰুত্বৰ। লগতে প্ৰয়োজন অশ্বক্লান্ত দেৱালয়ত ফাট মেলাৰ প্ৰকৃত কাৰণ উৎঘাটন আৰু সেই স্থানত হোৱা নিৰ্মাণ কাৰ্য্যৰ বৈধতাক লৈ তদন্তৰ।