সংখ্যাগৰিষ্ঠতা হেৰুৱাই বিজেপিয়ে হাৰিয়ানাত গাদী বচাব পাৰিবনে?

হাৰিয়ানাৰ বিজেপি চৰকাৰক সংখ্যালঘু বুলি অভিহিত কৰি কংগ্ৰেছে ৰাজ্যখনত ৰাষ্ট্ৰপতিৰ শাসন জাপি দিয়াৰ দাবী জনাইছে। যোৱা ৭ মে’ত তিনিজন নিৰ্দলীয় বিধায়কে (চৰখী দাদ্ৰীৰ পৰা সোমবীৰ সাংৱান, নীলোখেৰীৰ পৰা ধৰ্মপাল গণ্ডাৰ আৰু পুণ্ডলীৰ পৰা ৰন্ধীৰ গোলান) বিজেপিৰ পৰা সমৰ্থন প্ৰত্যাহাৰ কৰি কংগ্ৰেছত যোগদান কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰিছিল।

দ্য ইণ্ডিয়ান এক্সপ্ৰেছৰ সৈতে হোৱা এক সাক্ষাৎকাৰত হাৰিয়ানাৰ প্ৰাক্তন উপ-মুখ্যমন্ত্ৰী দুষ্যন্ত চৌটালাই কয়, ‘এই চৰকাৰ সংখ্যালঘুত আছে আৰু নৈতিক ভিত্তিত মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে পদত্যাগ কৰিব লাগে৷যদি বিৰোধী নেতা ভূপিন্দৰ সিং হুডাই চৰকাৰখন উফৰাই দিয়াৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰে, তেন্তে মই সমৰ্থন কৰিম বাহিৰৰ পৰা কংগ্ৰেছে সমৰ্থন কৰিব।’ কিন্তু ২০২৪ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ অনাস্থা প্ৰস্তাৱৰ সময়ত জেজেপিয়ে হুইপ জাৰি কৰি বিধায়কসকলক ভোটদানত বাধা প্ৰদান কৰি বিজেপিক সহজ জয় প্ৰদান কৰিছিল।

পৰিসংখ্যাই কি কয়?

হাৰিয়ানাত ৯০খন বিধানসভাৰ আসন। সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ বাবে ৪৬ জন বিধায়কৰ সমৰ্থনৰ প্ৰয়োজন। চলিত বৰ্ষৰ আৰম্ভণিতে মনোহৰ লাল খট্টৰৰ পদত্যাগৰ পাছত বিজেপিয়ে ৪৮ গৰাকী বিধায়কৰ সহযোগত চৰকাৰ গঠন কৰিছিল। বিজেপিৰ ৪১ জন বিধায়কৰ সমৰ্থন আছিল, ৭ জন নিৰ্দলীয় বিধায়কৰ ভিতৰত ৬ জন আৰু হাৰিয়ানা লখিত পাৰ্টিৰ এজন বিধায়কৰ। পাছত এজন নিৰ্দলীয় বিধায়ক ৰঞ্জিত চৌটালাই বিজেপিত যোগদান কৰি দলটোৰ চৰকাৰী শক্তি ৪২ আৰু নিৰ্দলীয় বিধায়কৰ সংখ্যা ৫ জনলৈ বৃদ্ধি কৰে।

কিন্তু এতিয়া পৰিস্থিতি বেলেগ। হাৰিয়ানা বিধানসভাৰ ৱেবছাইট অনুসৰি বৰ্তমান বিজেপিৰ ৪০ জন, কংগ্ৰেছৰ ৩০ জন, জেজেপিৰ ১০ জন, নিৰ্দলীয়ৰ ৬ জন, ভাৰতীয় জাতীয় লোকদল আৰু এইচ এল পিৰ এজনকৈ বিধায়ক আছে। লোকসভা নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিবলৈ বিজেপিৰ দুই বিধায়ক – প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী মনোহৰ লাল খট্টৰ আৰু ৰঞ্জিত চৌটালাই বিধানসভাৰ আসনৰ পৰা পদত্যাগ কৰাৰ সময়তে কৰ্ণাল আৰু ৰণিয়াৰ আসন খালী হৈছে।

এতিয়া সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ সংখ্যা ৪৫ জনলৈ পৰিণত হৈছে। তিনিজন নিৰ্দলীয় বিধায়ক গুচি যোৱাৰ লগে লগে বিজেপিয়ে ৪৩জন বিধায়কৰ (বিজেপি ৪০ + নিৰ্দলীয় ২ +লোখিত পাৰ্টি ১)ৰ সমৰ্থনত বাকী আছে। এই সংখ্যা সংখ্যাগৰিষ্ঠতকৈ দুটা কম। অৱশ্যে প্ৰতিদ্বন্দ্বী শিবিৰৰ বহু বিধায়কৰ সৈতে বিজেপিৰ যোগাযোগ থকা বুলি খট্টৰে ইংগিত দিছে।

বিপদত পৰিছে নেকি বিজেপি?

সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ সংখ্যা কম হোৱাৰ পাছতো বৰ্তমান বিজেপি চৰকাৰৰ প্ৰতি কোনো ভাবুকি থকা যেন নালাগে। ভূপিন্দৰ সিং হুদা নেতৃত্বাধীন কংগ্ৰেছে শেহতীয়াকৈ ১৩ মাৰ্চত নাইব সিং ছাইনী চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে অনাস্থা প্ৰস্তাৱ দাখিল কৰিছিল। কণ্ঠস্বৰত জয়ী হৈছিল মুখ্যমন্ত্ৰী ছাইনী। নিয়ম অনুসৰি পূৰ্বৰ প্ৰস্তাৱৰ ছমাহৰ ভিতৰত কোনো অনাস্থা প্ৰস্তাৱ দাখিল কৰিব নোৱাৰিব। দ্য ইণ্ডিয়ান এক্সপ্ৰেছৰ সৈতে হোৱা এক সাক্ষাৎকাৰত হুডায়ো এই তথ্য মানি লৈছিল যদিও লগতে কয় যে, ‘মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে নৈতিক ভিত্তিত পদত্যাগ কৰিব লাগে, কাৰণ তেওঁৰ চৰকাৰে সংখ্যাগৰিষ্ঠতা হেৰুৱাইছে।’

উল্লেখ্য যে, হাৰিয়ানা বিধানসভাৰ নিৰ্বাচনো দূৰত নহয়। লোকসভা নিৰ্বাচন শেষ হোৱাৰ পাছত বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে বিজেপিক হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিবলৈ বিৰোধীয়ে পুনৰ এই বিষয়টো উত্থাপন কৰিব পাৰে। বৰ্তমান কংগ্ৰেছৰ সমগ্ৰ গুৰুত্ব অহা ২৫ মে’ত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া লোকসভা নিৰ্বাচনৰ ওপৰত। বৰ্তমান ১০খন আসনৰ আটাইকেইখন আসনৰ নিয়ন্ত্ৰণত আছে বিজেপিৰ।