যোৱা ২২ এপ্ৰিলত দক্ষিণ কাশ্মীৰৰ পেহেলগামত সংঘটিত হোৱা নৃশংস সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ পিছতে ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত উত্তেজনা চৰম পৰ্যায়ত উপনীত হৈছিল। প্ৰতিশোধত ভাৰতীয় সেনাই অপাৰেচন সিন্দুৰ আৰম্ভ কৰিছিল।
শুকুৰবাৰে ফেডাৰেচন অৱ ইণ্ডিয়ান চেম্বাৰ্ছ অৱ কমাৰ্চ এণ্ড ইণ্ডাষ্ট্ৰীৰ উদ্যোগত আয়োজিত এক অনুষ্ঠানত ভাৰতীয় সেনাৰ ডেপুটি চিফ অফ আৰ্মী ষ্টাফ (কেপাচিটি ডেভেলপমেণ্ট এণ্ড ছাষ্টেইনমেণ্ট) লেফটেনেণ্ট জেনেৰেল ৰাহুল আৰ সিঙে পাকিস্তানৰ সৈতে শেহতীয়া সীমান্ত উত্তেজনাৰ সংক্ষিপ্ত বিৱৰণ দিয়ে।
তেওঁ কয় যে পাকিস্তান আৰু চীনৰ মিত্ৰতা এনেকুৱা যে চীন এতিয়া ভাৰতৰ “পিছফালৰ প্ৰতিপক্ষ” হৈ পৰিছে আৰু পাকিস্তানক অস্ত্ৰ আৰু সামৰিক ব্যৱস্থা পৰীক্ষাৰ এটা পৰীক্ষাগাৰলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছে।
তেওঁ লগতে কয় যে মে’ মাহৰ সংঘাতত তুৰস্কয়ো পাকিস্তানক সমৰ্থন কৰিছিল আৰু ভাৰতে এতিয়া পশ্চিম সীমান্তত এটা নহয় তিনিটা প্ৰতিপক্ষৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে।
মে’ মাহত ভাৰত-পাকিস্তান সংঘাতত পাকিস্তান চীন আৰু তুৰ্কীৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু সামৰিক ব্যৱস্থাৰ ওপৰত বহু পৰিমাণে নিৰ্ভৰশীল আছিল। পাকিস্তানে ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে চীনৰ পি এল-১৫ ক্ষেপণাস্ত্ৰ, জে-১০ আৰু জে এফ-১৭ যুদ্ধ বিমান, এইচ কিউ-৯ এয়াৰ ডিফেন্স চিষ্টেম আৰু তুৰ্কীৰ ড্ৰ’ন ব্যৱহাৰ কৰিছিল।
তেওঁ কয়, “আমাৰ এটা সীমান্ত আৰু দুটা প্ৰতিপক্ষ আছিল – আচলতে তিনিটা। পাকিস্তান সন্মুখত আছিল। চীনে সকলো সম্ভৱপৰ সহায় আগবঢ়াইছিল। পাকিস্তানৰ ৮১ শতাংশ সামৰিক সঁজুলি চীনত নিৰ্মিত। চীনে নিজৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ অন্য অস্ত্ৰৰ বিৰুদ্ধে পৰীক্ষা কৰিবলৈ সক্ষম। সেয়ে পাকিস্তান তেওঁলোকৰ বাবে এটা পৰীক্ষাগাৰৰ দৰে। বিভিন্ন ধৰণৰ সহায় আগবঢ়োৱাত তুৰস্কয়ো গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে।”
ষ্টকহোম আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শান্তি গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠান (SIPRI)ৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি ২০১৫ চনৰ পৰা পাকিস্তানে চীনৰ পৰা ৮.২ বিলিয়ন ডলাৰৰ অস্ত্ৰ ক্ৰয় কৰিছে। ২০২০ চনৰ পৰা ২০২৪ চনৰ ভিতৰত চীন বিশ্বৰ চতুৰ্থ বৃহত্তম অস্ত্ৰ ৰপ্তানিকাৰক দেশ হিচাপে পৰিগণিত হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। এই ৰপ্তানিৰ প্ৰায় দুই তৃতীয়াংশ বা ৬৩ শতাংশ পাকিস্তানলৈ গৈছে। ইয়াৰ ফলত ইছলামবাদ চীনৰ সৰ্ববৃহৎ অস্ত্ৰৰ গ্ৰাহক হৈ পৰিছে।
শেহতীয়াকৈ ২০২৫ চনত আমেৰিকাৰ প্ৰতিৰক্ষা চোৰাংচোৱা সংস্থা (DIA)ৰ এক প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে ভাৰতে চীনক নিজৰ “প্ৰধান প্ৰতিপক্ষ” বুলি গণ্য কৰে। আনহাতে, পাকিস্তানক “নিৰাপত্তাজনিত সমস্যা” হিচাপে গণ্য কৰে।
