মহাৰাষ্ট্ৰৰ কপাহ খেতিয়কসকলে তেওঁলোকৰ শস্যৰ বজাৰ মূল্য কম হোৱাৰ লগতে উৎপাদন ব্যয় বৃদ্ধিৰ বাবে তীব্ৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে। বিগত দুবছৰ ধৰি কপাহৰ মূল্যই ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য পূৰণ কৰিব নোৱাৰাৰ ফলত কৃষকসকল আৰ্থিক দুৰ্দশাত পৰিছে। উচ্চ উৎপাদন ব্যয়ে বহুতকে ঋণৰ মাজলৈ ঠেলি দিছে, চৰকাৰৰ পৰা কোনো সকাহ পোৱা নাই। আমদানিকৃত কপাহে ঘৰুৱা মূল্য আৰু অধিক হ্ৰাস কৰিছে, যাৰ ফলত কৃষকসকলৰ লাভৰ যিকোনো আশা ম্লান হৈ পৰিছে।
উত্তৰ মহাৰাষ্ট্ৰৰ জলগাঁও, নাছিক, ধূলে, আৰু নন্দুৰবাৰৰ দৰে অঞ্চল উচ্চমানৰ কপাহ উৎপাদনৰ বাবে জনাজাত, যিটো কুৰ্মী পাটিল সম্প্ৰদায়ৰ সামাজিক, ৰাজনৈতিক, আৰু অৰ্থনৈতিক স্থিতিশীলতাৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয়। কিন্তু শেহতীয়া বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ সময়ত কৃষকসকলে ৰাজনৈতিক দলসমূহে তেওঁলোকৰ সমস্যাসমূহ সমাধান কৰিব বুলি আশা কৰিছিল যদিও কোনো প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া নহ’ল। ইফালে কপাহ উৎপাদন ব্যয়তকৈ কম দামত বিক্ৰী কৰা হৈছে, চৰকাৰী নিয়ন্ত্ৰিত ক্ৰয় কেন্দ্ৰসমূহ লেহেমীয়া আৰু অদক্ষতাৰে কৃষকৰ সংগ্ৰাম আৰু অধিক ভয়াৱহ কৰি তুলিছে।
জলগাঁৱৰ অমলনেৰ আৰু পাৰ’লাৰ দৰে অঞ্চলত, য’ত উচ্চমানৰ জিনীয় পৰিৱৰ্তিত কপাহৰ খেতি কৰা হয়, কৃষকসকলে বীজৰ গুণাগুণ হ্ৰাস পোৱা আৰু পোক-পৰুৱাৰ আক্ৰমণ বৃদ্ধিৰ সৈতে অতিৰিক্ত সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে। এই সমস্যাসমূহৰ লগতে বতৰৰ প্ৰতিকূল পৰিস্থিতিৰ ফলত কপাহৰ উৎপাদন হ্ৰাস পাইছে, যাৰ ফলত কৃষকৰ লাভ হ্ৰাস পাইছে।
এই বছৰ কপাহৰ উৎপাদন ৭% হ্ৰাস পোৱাৰ পাছতো মহাৰাষ্ট্ৰৰ কপাহৰ বজাৰখনে সংগ্ৰাম অব্যাহত ৰাখিছে, প্ৰতি কুইণ্টলত মূল্য প্ৰায় ৬,৩০০ৰ পৰা ৭,০০০ টকা—চৰকাৰৰ ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য ৭,৫০০ টকাৰ তলত। ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকল বিশেষভাৱে দুৰ্বল, চৰকাৰী কেন্দ্ৰত ধন পৰিশোধ কৰাত পলম হোৱাৰ বাবে প্ৰায়ে মধ্যভোগীক কম দামত বিক্ৰী কৰিবলৈ বাধ্য হৈছে। বহু কৃষকে ধনদাতাৰ পৰা ঋণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হোৱাৰ বাবে তেওঁলোকৰ হাতত তাৎক্ষণিক নগদ ধনৰ বাবে দ্ৰুতভাৱে বিক্ৰী কৰাৰ বাহিৰে আন উপায় নাথাকে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ অৰ্থনৈতিক অৱস্থা আৰু অধিক বেয়া হৈ পৰে।
