অসমৰ পৰা নিয়া এজনী ঘৰচীয়া হাতী মিজোৰামত শেহতীয়াকৈ ৰাজহুৱা ভোজ হ’লগৈ। কিন্তু দুখৰ কথা হৈছে এই আজৱ কাণ্ডক লৈ এতিয়াও শুই আছে ৰাজ্যখনৰ বন বিভাগ।
ত্ৰিপুৰাৰ জামপুই পাহাৰৰ সীমাত থকা পশ্চিম মিজোৰামৰ মামিত জিলাৰ কানমুন বন ৰে’ঞ্জত কেইদিনমান আগতে ৪৭ বছৰীয়া লক্ষ্মী নামৰ ঘৰচীয়া হাতীজনীৰ মৃত্যু হৈছিল।
মৃত হাতীজনীৰ মাংস গাওঁখনৰ লোকসকলে কাটি ৰাজহুৱাকৈ ভগাই লয় আৰু লগতে মুকলিকৈ সেই মাংসৰে এক ভোজো আয়োজন কৰা হৈছিল।
বাংগালুৰুৰ বন্যপ্ৰাণী উদ্ধাৰ আৰু পুনৰবাসন কেন্দ্ৰৰ প্ৰতিষ্ঠাপক ন্যাসৰক্ষী সুপৰ্ণা গাংগুলীয়ে সোমবাৰে এই সন্দৰ্ভত বন, পৰিৱেশ আৰু জলবায়ু পৰিৱৰ্তন মন্ত্ৰ্যালয়ৰ হস্তী দিভিজনৰ মুৰব্বী ন’য়াল টমাছৰ ওচৰত এক গোচৰ তৰিছে।
ঘৰচীয়া হাতীৰ কল্যাণক লৈ ভাৰতৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ত এক লেখ আবেদন (নং ৭৪৩/২০১৪) কৰা গাংগুলীয়ে কয় যে স্থানীয় লোকৰ পৰা খবৰ মতে লক্ষ্মী নামৰ হাতীজনীক অতি বেছিকৈ কামৰ বোজা জপাৰ ফলতে তাইৰ মৃত্যু হৈছে।
আন বহুকেইটা হাতীকো (আটাইবোৰ অসমৰ পৰা নিয়া) বৰ্তমান তাত অতি বেছিকৈ কামত খটুৱাই থকা হৈছে আৰু সিহঁতৰ শাৰীৰিক অৱস্থা আৰু স্বাস্থ্যৰ অৱস্থাও দুখজনক, গাংগুলীয়ে জনায়।
আচৰিত কথা হ’ল, হাতীজনীৰ মৃত্যু আৰু তৎপৰৱৰ্তী ৰাজহুৱা ভক্ষণৰ ঘটনাটো সন্দৰ্ভত মিজোৰামৰ বন বিভাগে এতিয়ালৈকে কোনো গোচৰ ৰুজু কৰা নাই।
“আমি ঘটনাটোৰ তদন্ত কৰাৰ চেষ্টা কৰিছো,” মিজোৰামৰ মুখ্য বন্যপ্ৰাণী ৱাৰ্দেন চি এম ৰাৱে নৰ্থ ইষ্ট নাওক মঙলবাৰে জনায়।
খোদ ৰাৱৰ মতেই ঘটনাটো সন্দৰ্ভত এতিয়াও কোনো গোচৰ ৰুজু কৰা হোৱা নাই। “ঘটনাটোত জৰিত লোকসকলক আমি চিনাক্ত কৰাৰ চেষ্টা কৰিছো,” তেওঁ জনায়।
মিজোৰামৰ মুখ্য বন্যপ্ৰাণী ৱাৰ্দেনে জনাই যে অসমৰ পৰা বিশেষকৈ বৰাক উপত্যকাৰ পৰা মিজোৰামলৈ প্ৰায়েই হাতী অনা হয়, আৰু নিয়ম মতে, চৰোৱাৰ অনুমতি (grazing permit) দিয়া হয়।
কিন্তু, লক্ষ্মীৰ ক্ষেত্ৰত, মালিক অসমৰ কাছাৰ জিলাৰ সোণাইৰ জনৈক মঃ মাস্তুফা আহমেদ লস্কৰে তাইক জংঘলৰ গধূৰ কাঠ টনা কামত ব্যৱহাৰ কৰা বাবে মিজোৰামৰ কানমুনৰ জনৈক পু খুৱালিয়ানাক ভাৰালৈ দিছিল।
তাৎপৰ্য্যপূৰ্ণভাৱে, অসমৰ বন বিভাগৰ বিষয়াসকলে এতিয়াও নাজানে যে লক্ষ্মীক মিজোৰামৰ পাহাৰীয়া জংঘলত কাঠ টানিবলৈ ভাৰাত দিয়া হৈছিল।
কাছাৰৰ দিভিজনেল বন বিষয়া চানিদেও চৌধুৰীয়ে জনাই যে মিজোৰামলৈ হাতী স্থানান্তৰৰ বাবে মঃ মাস্তুফা আহমেদ লস্কৰক অসমৰ বন বিভাগে কোনো অনুমতি প্ৰদান কৰা নাছিল।
“আমি মালিকৰ সৈতে কথা পাতিছো, আৰু পৰৱৰ্তী ৪৮ ঘণ্টাৰ ভিতৰত হাতীজনীৰ মৰণোত্তৰ পৰীক্ষাৰ প্ৰতিবেদন দাখিল কৰিবলৈ তেওঁক কোৱা হৈছে,” মিজোৰামলৈ হাতী স্থানান্তৰ অবৈধ বুলি উল্লেখ কৰি চৌধুৰীয়ে জনায়।
বাতৰি মতে, শিলচৰস্থিত বন সংৰক্ষক কাৰ্য্যালয়, দক্ষিণ অসম চক্ৰৰ পৰা ০১.০৯.২০০৯ চনত হাতীজনীৰ মালিকী প্ৰমাণ পত্ৰ জাৰি কৰা হৈছিল আৰু মালিকজনে “আইনী উত্তৰাধিকাৰ” দাবী কৰিছিল। কিন্তু সেই মালিকীস্বত্ত্বৰ বৈধতা ২০১৪ চনৰ আগষ্টতে উকলি গ’ল।
চানিদেও চৌধুৰীয়ে কয় যে কাছাৰত ৩৮টা ঘৰচীয়া হাতী আছে, আৰু তাৰে ৩৩টাৰ দেহত মাইক্ৰ’চিপ সংৰোপণ কৰা হৈছে। আৰু ৩৮টাৰ কেৱল ২৬টাৰহে বৈধ মালিকী প্ৰমাণ পত্ৰ আছে।
মাস্তুফা লস্কৰক দিয়া লক্ষ্মীৰ মালিকীস্বত্ত্বৰ ম্যাদ যদি ২০১৪ চনৰ আগষ্টতেই উকলি গৈছে, তেন্তে আচৰিত কথাটো হৈছে, মিজোৰামৰ বন বিভাগে হাতীজনী জব্দ কৰা নাছিল কিয়?
মিজোৰামলৈ অবৈধভাৱে স্থানান্তৰ কৰা হাতীজনীক ২০১৯ চনৰ ৭ জুনত চৰোৱাৰ অনুমতি কিদৰে প্ৰদান কৰিলে মিজোৰামৰ বন বিভাগে?
ষ্টক বিধি ঘোষণাপত্ৰৰ ১২নং বিধি মতে, মালিকী প্ৰমাণ পত্ৰ নথকা বা নিদিয়া ঘৰচীয়া হাতীক চৰকাৰী সম্পত্তিৰূপে গণ্য কৰিব পাৰি।
কোনো ঘৰচীয়া হাতী যদি জব্দযোগ্য হয়, তেন্তে মুখ্য বন্যপ্ৰাণী ৱাৰ্দেনে তেনে হাতীৰ দখল চমজি ল’ব পাৰে বা তাক যাৱতীয় সুশ্ৰূষা যোগাব পৰা ৰাজহুৱা বা ব্যক্তিগত পক্ষক তাক গতাই দিব পাৰে।
লগতে পঢ়ক– অসমৰ ৪৭ বছৰীয়া মাইকী হাতীৰ মাংসৰে মিজোৰামত বৰভোজ
গাংগুলীয়ে মত প্ৰকাশ কৰে যে মিজোৰামৰ বন বিভাগৰ বিষয়াই অতি শীঘ্ৰে অসমৰ বিষয়াসকলৰ লগত সংযোগ স্থাপন কৰিব লাগে, আৰু মৃত্যুৰ কাৰণ নিশ্চিত কৰাৰ বাবে হাতীজনীৰ মৰণোত্তৰ পৰীক্ষা কৰোৱাব লাগে।