উত্তৰ অসমৰ ভিতৰত জৈৱ বৈচিত্ৰতাৰ ভৰা এখন বৃহৎ বনাঞ্চল বিহালী সংৰক্ষিত বনাঞ্চল ।
এই বনাঞ্চল খন আজি সংকটৰ গৰাহত । অৰুণাচলৰ আগ্ৰাসনৰ ফলত সংকট গৰাহত পৰিছে বিশ্বনাথৰ বিহালী সংৰক্ষিত বনাঞ্চলখন।
আগ্ৰাসনৰ ফলত বনাঞ্চলখনৰ পৰিসীমা ক্ৰমান্বয়ে সৰু হৈ পৰা পৰিলক্ষিত হৈছে ৷যদিহে চৰকাৰ এতিয়াই বিহিত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ নকৰে পৰৱৰ্তী সময়ত দুস্প্ৰাপ্য বিৰল জীৱকুল সমূহ বনাঞ্চলৰ পৰা নিঃশেষ হৈ যোৱাটো ধুৰূপ!
১৯১৭ চনতে ঘোষণা কৰা বিহালী সংৰক্ষিত বনাঞ্চল হৈছে উত্তৰ অসমৰ বিশ্বনাথ জিলাত অৱস্থিত এটি অৰ্ধ-চিৰসেউজ বনাঞ্চল। মুঠ ভৌগোলিক এলেকা আছিল প্ৰায় ১৪০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ, যাৰ ভিতৰত বৰ্তমানে মাত্ৰ ৬০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ মানহে অক্ষত অৱস্থাত আছে ।
এই অৰণ্যই এটা সময়ত বিশ্বনাথ আৰু নদুৱাৰ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ মাজেৰে গৈছে যিটো বৰ্তমান এচাম মানুহৰ বিভিন্ন পৰিবেশ বিৰোধী কামৰ বাবে হেৰাই গৈছে ৷
পূৱৰ পাক্কে আৰু নামেৰী ব্যাঘ্ৰ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল, পশ্চিমৰ চিংলিজান, ছয়দুৱাৰ, দুলুং আৰু কাকৈক সংযোগ কৰিছিল। যাৰ ফলত বিপদাপন্ন হাতী আৰু অন্যান্য বন্যপ্ৰাণী সমূহৰ প্ৰব্ৰজনৰ বাবে এক মুকলি পথৰ সৃষ্টি হৈছিল।কিন্তু বৰ্তমান বনাঞ্চলখনলৈ নামি আহিছে চৰম ভাবুকি ৷
অঞ্চলটোৰ এদল গৱেষক তথা নেচাৰ্চ বন্যপ্ৰানৰ সদস্য সকলে এই বনাঞ্চলটো ইতিমধ্যে অন্বেষণ কৰিছে ৷এই গৱেষকসকলে এতিয়ালৈকে প্ৰায় ৩১০ বিধ স্থানীয় সপুষ্পক উদ্ভিদৰ প্ৰজাতি,৫১ বিধ স্তন্যপায়ী প্ৰাণী, ২৮২ বিধ চৰাই, ২৩ বিধ সাপ, ১১ বিধ কাছ, ১১ বিধ জেঠী, ১২ বিধ উভচৰ প্ৰাণী, ২৭৫ ৰো অধিক পখিলা সংৰক্ষিত অঞ্চলত আছে বুলি সদৰী কৰিছে । প্ৰতিবছৰে কৰা প্ৰতিটো জৰীপৰ অন্তত অধিক নতুন প্ৰজাতি যোগ হৈয়েই আছে। এই প্রাণীসমূহৰ ভিতৰত প্ৰায় ৪০ বিধৰো অধিক প্রজাতিৰ প্রাণীক বিলুপ্তপ্ৰায় বুলি International Union for Conservation of Nature(IUCN) য়ে চিনাক্ত কৰিছে ৷
গৱেষণা আৰু অন্বেষণমূলক বৈজ্ঞানিক কাৰ্যকলাপত এই অঞ্চলটো কেইবা দশক ধৰি অৱহেলিত হৈ আহিছে । শেহতীয়া জৰীপৰ অন্তত তেওঁলোকে বিজ্ঞানৰ পৃথিৱীত তিনিটা নতুন উদ্ভিদ প্ৰজাতিৰ লগতে কেইবাটাও আকৰ্ষণীয় উদ্ভিদ আৰু প্রাণী প্ৰজাতিৰ বৰ্ণনা কৰি অভিলেখৰ সৃষ্টি কৰিছে ।
এই সংৰক্ষিত বনাঞ্চলত পোৱা প্রাণীবোৰৰ বহু সংখ্যকেই বিপদাপন্ন । বিহালী সংৰক্ষিত বনাঞ্চল অসমৰ ৰাজ্যিক পক্ষী তথা অতি বিৰল দেওঁহাঁহৰো বাসস্থান ।তাৰোপৰি,হাতী ঢেকীয়াপতীয়া,নাহৰ ফুটুকী,লতা-মেকুৰী বাঘ,বন-ৰৌ,টুপী বান্দৰ,লাজুকী বান্দৰ,সৰীসৃপ অজগৰ,চকৰী ফেঁটি,মূগী ফেঁটি সহ পক্ষীৰ ভিতৰত চাৰি প্ৰজাতিৰ হৰ্ণবিল উল্লেখনীয় ৷
কিন্তু ১০০০ ৰো অধিক বিধ দুস্প্ৰাপ্য জীৱকুল, উদ্ভিদকুল বসতি প্ৰধান সংৰক্ষিত বনাঞ্চল হৈ থকাৰ পাছতো বৰ্তমানেও অভৰায়ণ্যলৈ উন্নীত হোৱা নাই বিহালী সংৰক্ষিত বনাঞ্চলখন ৷হয়তো চৰকাৰৰ অমনোযোগিতা আৰু স্থানীয় জননেতাৰ মাহী আইৰ দৃষ্টিৰ বাবেই আজিও বিহালী বনাঞ্চল এলাগী হৈ ৰৈছে ৷
ইতিমধ্যে এই সন্দৰ্ভত ৰাইজৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে ওলাই আহিছে নৱ প্ৰজন্ম, লোৱা হৈছে সজাগতাৰ বাবে বিভিন্ন পদক্ষেপ , সামাজিক মাধ্যমৰ জৰিয়তে চলোৱা হৈছে প্ৰচাৰ ৷
কিয়নো সুৰক্ষাকৰ্মী কম থকাৰ সুযোগ লৈ চিকাৰীবোৰে জীৱ বোৰ চিকাৰ কৰিছে আৰু অবৈধ ভাবে গছ কাটি বনাঞ্চল ধংস কৰি আহিছে। বনাঞ্চলখন ধংস কৰাৰ বাবে জনাঞ্চললৈ ওলাই অহাত হস্তী-মানুহৰ সংঘাত দৈনিক বৃদ্ধি পাব ধৰিছে । সেয়ে গৱেষক আৰু সচেতন মহলৰ দাবীক চৰকাৰে কিদৰে গ্ৰহণ কৰে পৰৱৰ্তী সময়তহে পৰিলক্ষিত হ’ব ৷