নেপালৰ প্ৰাকৃতিক মনোমোহা সৌন্দৰ্য উপভোগ কৰিবলৈ আহিবলগীয়া পৰ্যটকৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ আশা বাস্তৱত পৰিণত নোহোৱাৰ এটা কাৰণ হ’ল নেপালৰ দুই শক্তিশালী চুবুৰীয়া দেশ ভাৰত আৰু চীনৰ মাজত ক্ৰমাৎ বৃদ্ধি পোৱা উত্তেজনা।
লুম্বিনি ডেভেলপমেণ্ট ট্ৰাষ্টৰ তথ্য অনুসৰি, ২০২২ চনত প্ৰায় ১০ লাখ পৰ্যটকে লুম্বিনিত উপস্থিত হৈছিল। এই সংখ্যাটো মনত ৰাখিয়েই চৰকাৰে যোৱা বছৰৰ মে’ মাহত গৌতম বুদ্ধ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰ নিৰ্মাণৰ বাবে প্ৰায় ৭.৬ কোটি ডলাৰ ব্যয় কৰিছিল।
বিবিচিৰ এক বিশেষ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে ইয়ালৈ অহা পৰ্যটকৰ অধিকাংশই ঘৰুৱা পৰ্যটক আৰু মুঠ পৰ্যটকৰ এক তৃতীয়াংশ চুবুৰীয়া ভাৰতৰ পৰা আহে।
ভৈৰহাৱা বিমানবন্দৰ নামেৰেও পৰিচিত এই বিমানবন্দৰৰ টাৰ্মিনেলত যাত্ৰীসকলে ২৫০ কিলোমিটাৰ পথ যাত্ৰাৰ পৰিৱৰ্তে কাঠমাণ্ডুৰ পৰা পোনপটীয়াকৈ উৰা মাৰিব পাৰিব।
ইয়াৰ পিছতো পৰ্যটকৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ চিন্তা কেতিয়াও বাস্তৱায়িত নহ’ল। ভ্ৰমণ উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত একাংশ লোকে কয় যে ইয়াৰ এটা কাৰণ আৰম্ভণিতে প্ৰচাৰৰ অভাৱ আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমান সংস্থাক উৎসাহিত কৰাত ব্যৰ্থতা।
এগৰাকী হোটেল ব্যৱসায়ীয়ে কয়, “চৰকাৰে আমাক আন্তঃগাঁথনিৰ বাবে খৰচ কৰিবলৈ কৈছিল, অধিক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমান সেৱাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল। কিন্তু মোৰ হোটেলখন দুই তৃতীয়াংশ খালী হৈয়েই থাকে। এতিয়া ঋণ ঘূৰাই দিয়াৰ ক্ষেত্ৰতো অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে।”
ভ্ৰমণ উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত লোকসকলে ভাৱে যে যদি এই বিমানবন্দৰৰ পৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমান সেৱা নিয়মীয়া হয় তেন্তে পৰ্যটকৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাব পাৰে।
কিন্তু নেপালৰ বিষয়াসকলে কয় যে ভাৰতে নিজৰ পশ্চিম আকাশমাৰ্গৰ মাজেৰে বৃহৎ যাত্ৰীবাহী বিমান উৰণৰ অনুমতি দিয়া নাই। অৰ্থাৎ গৌতম বুদ্ধ বিমানবন্দৰলৈ যাবলৈ ভাৰতৰ ওপৰেৰে বিমান উৰিব নোৱাৰিব। ভাৰতীয় আকাশমাৰ্গেৰে প্ৰৱেশৰ ফলত যাত্ৰাৰ দূৰত্ব হ্ৰাস পোৱাৰ লগতে ভ্ৰমণৰ খৰচো হ্ৰাস পাব।
গৌতম বুদ্ধ বিমানবন্দৰ চীনৰ উত্তৰ-পশ্চিম অসামৰিক বিমান পৰিবহনে নিৰ্মাণ কৰা বুলি ভাৰত চিন্তিত বুলিও নেপালৰ একাংশ লোকে বিশ্বাস কৰে।
এই বিমানবন্দৰটো নেপালৰ ভাৰত সীমান্তৰ ওচৰত অৱস্থিত। ইয়াৰ পৰাই পশ্চিমত যোৱা বছৰৰ ডিচেম্বৰ মাহত অৰুণাচল প্ৰদেশত ভাৰত আৰু এছিয়াৰ দুখন বৃহৎ দেশ চীনৰ জোৱানৰ মাজত সংঘৰ্ষ হৈছিল। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমান সেৱাৰ বাবে বিমানবন্দৰ মুকলি হোৱাৰ মাত্ৰ সাত মাহৰ পিছতে এই সংঘৰ্ষ সংঘটিত হৈছিল।
২০২০ চনত গালৱানত ভাৰত আৰু চীনৰ জোৱানৰ মাজত সংঘৰ্ষত কমেও বিশজন ভাৰতীয় জোৱান নিহত হৈছিল। এই বিবাদৰ মূলতে আছে ভাৰত আৰু চীনৰ ৩৪৪০ কিলোমিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ সীমান্ত, যাক প্ৰকৃত নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখা (LAC) বুলি কোৱা হয় যদিও এতিয়াও স্পষ্টভাৱে নিৰ্ধাৰণ হোৱা নাই।
ইয়াৰ নদী, হ্ৰদ আৰু বৰফৰ পাহাৰৰ উপস্থিতিৰ অৰ্থ হ’ল এই ৰেখাডাল সলনি হ’ব পাৰে। বিশ্বৰ দুটা বৃহৎ সেনাবাহিনী থকা দেশ দুখনৰ সেনা জোৱান বহু ঠাইত মুখামুখি হৈছে।
দুয়োখন দেশৰ মাজত ক্ৰমাৎ বৃদ্ধি পোৱা ৰাজনৈতিক উত্তেজনাৰ ফলত সীমান্তৰ পৰিস্থিতিও প্ৰভাৱিত হৈছে। ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোডী আৰু চীনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জি জিনপিঙৰ সম্পৰ্ক বৰ আন্তৰিক নহয়।
বিশ্লেষকসকলৰ মতে আলোচনাই দুয়োখন দেশৰ মাজত উত্তেজনা হ্ৰাস কৰাৰ একমাত্ৰ উপায় কিয়নো সংঘাতৰ ক্ষেত্ৰত দুয়োখন দেশৰ বহু লোকচান হ’ব পাৰে। দুয়োখন দেশৰ মাজত ১৯৬২ চনত মাত্ৰ এবাৰ যুদ্ধ হৈছিল য’ত ভাৰতে পৰাজয়ৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল।
গৌতম বুদ্ধ বিমানবন্দৰত বিমান যাত্ৰীৰ সংখ্যা বৃদ্ধি আৰু কাঠমাণ্ডু বিমানবন্দৰৰ পৰা বোজা হ্ৰাস কৰা পৰিকল্পনাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ হ’বলগীয়া আছিল। বহু বছৰ ধৰি কাঠমাণ্ডু নেপালৰ একমাত্ৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিমানবন্দৰ। এই বিমানবন্দৰত বিপুল জনসমাগম হয় আৰু ২০১৫ চনৰ ভূমিকম্পৰ পিছত বিমানবন্দৰটো কিছুদিন বন্ধ হৈ আছিল।