বলীউডৰ সংগীতৰ ৰাণী, কোকিলকণ্ঠী লতা মংগেশকৰ যদিও আমাৰ মাজত নাই, তথাপিও তেওঁৰ কণ্ঠ আমাৰ অন্তৰত জীয়াই আছে। আজি তিনি বছৰ পূৰ্বে লতা মংগেশকাৰৰ দেহাৱসান ঘটে। কিন্তু তেওঁৰ গীতবোৰ আজিও মানুহৰ মুখে মুখে। লতা মংগেশকাৰৰ সংগীত জীৱনৰ এটা অচিনাকি অধ্যায় আছে, যাৰ বিষয়ে বহুতেই নাজানে।
আৰ্থিক অসুবিধাৰ বাবে লতা মংগেশকাৰৰ চলচ্চিত্ৰ জীৱন আৰম্ভ হৈছিল। অৱশ্যে তেওঁৰ প্ৰথম গীতটো ছবিখনত কেতিয়াও ব্যৱহাৰ কৰা নহ’ল। এই গীতটি আছিল “নাচু য়া গাডে, খেলু শাৰী মানি হাউচ ভৰী”। ১৯৪২ চনত তেওঁ কিটি হাছাল নামৰ মাৰাঠী ছবি এখনৰ বাবে গানটো ৰেকৰ্ডিং কৰে। দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে এই গীতটো ছবিখনৰ পৰা বাদ পৰিল। ইয়াৰ পিছত লতা মংগেশকাৰৰ সেই গীতটো আৰু কেতিয়াও মুক্তি নাপালে।
লতা মংগেশকাৰৰ জন্ম হৈছিল ১৯২৯ চনৰ ২৮ ছেপ্টেম্বৰত ইন্দোৰত। তেওঁ মাৰাঠী পৰিয়ালৰ সন্তান আছিল। লতা মংগেশকাৰৰ পিতৃ আছিল বিখ্যাত সংগীতশিল্পী দীনানাথ মংগেশকাৰ। সংগীতৰ প্ৰতি থকা আগ্ৰহ আৰু প্ৰেম তেওঁ পিতৃৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে লাভ কৰিছিল। সৰু কালতে সংগীত জগতত প্ৰৱেশ কৰিছিল লতা মংগেশকাৰে। এটা এটাকৈ নিজৰ কণ্ঠেৰে লাখ লাখ শ্ৰোতাৰ হৃদয় জয় কৰিছিল।
কিন্তু লতা মংগেশকাৰে প্ৰথমটো গীত ৰেকৰ্ডিং কৰাৰ সময়ত কেইবাটাও কঠিন পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল। এবাৰ গান ৰেকৰ্ডিং কৰি থাকোঁতে তেওঁ অজ্ঞান হৈ পৰে। তেওঁ নিজেই এবাৰ কৈছিল, “আমি গ্ৰীষ্মৰ দুপৰীয়া এটাত গীতটো ৰেকৰ্ডিং কৰি আছিলো, মুম্বাই অত্যন্ত গৰম আছিল। সেই সময়ত ৰেকৰ্ডিং ষ্টুডিঅ’ত এয়াৰ কণ্ডিচনাৰ নাছিল আৰু ফেনখন বন্ধ কৰি দিয়া হৈছিল, যাৰ বাবে মই অজ্ঞান হৈ পৰো।”
“মজবুৰ” ছবিখনৰ বাবে মাষ্টাৰ গুলাম হাইদৰৰ সংগীত পৰিচালনাত গান গাবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ লগে লগে লতা মংগেশকাৰৰ জীৱন সলনি হয়। এই ছবিখনৰ গীতটো আছিল ছুপাৰহিট। ইয়াৰ জৰিয়তে লতা মংগেশকাৰৰ সংগীত জীৱনৰ দিশটোও সলনি হয়। সেই সময়ছোৱাত সুৰৰ ৰাণী লতা মংগেশকাৰে কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰি ক্ৰমান্বয়ে বিশ্বৰ অন্যতম শীৰ্ষ সংগীত শিল্পী হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা লাভ কৰে।