অসমত ক্ৰমবৰ্ধমান মানৱ-হস্তীৰ সংঘাতৰ সমাধানৰ লক্ষ্যৰে মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই ‘গাজা মিত্ৰ’ আঁচনিখন আৰম্ভ কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰিছে।
এই পদক্ষেপৰ অংশ হিচাপে, ৰাজ্য চৰকাৰে গোৱালপাৰা, ওদালগুৰি, নগাঁও, বাকছা, শোণিতপুৰ, গোলাঘাট, যোৰহাট আৰু বিশ্বনাথ জিলাসহ ৮০টা অধিক সংঘাতপ্ৰৱণ স্থান চিনাক্ত কৰি, সম্প্ৰদায়ভিত্তিক উত্তেজনা নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে বিশেষ প্ৰশমনমূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছে।
বৃহস্পতিবাৰৰ কেবিনেট বৈঠকৰ পাছত মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই ‘গাজা মিত্ৰ আঁচনি’ৰ বিষয়ে বক্তব্য দি কয় যে, “মানুহ আৰু হাতীৰ মাজৰ দুখজনক সংঘাত কমাবলৈ এই আঁচনি আমাৰ দৃঢ় প্ৰতিশ্ৰুতি। চিনাক্ত কৰা প্ৰতিটো অঞ্চলত সম্ভাব্য সংঘাতৰ ক্ষেত্ৰত তৎক্ষণাত পদক্ষেপ ল’ব পৰা বাবে স্থানীয় সম্প্ৰদায়ৰ ৮ গৰাকীৰ এটা ৰেপিড একচন টিম গঠন কৰা হ’ব। তাৰোপৰি তেওঁ কয় “হাতীৰ বাবে উপযোগী বাসস্থান সৃষ্টিৰ উদ্দেশ্যে বাঁহ আৰু নেপিয়াৰ গ্ৰেছ ৰোপণ কৰা হ’ব। লগতে, হাতীয়ে যেন মানুহৰ বসতিত অনুপ্ৰৱেশ নকৰে তাৰ বাবে সৌৰ শক্তিচালিত বেৰৰ ব্যৱস্থাও কৰা হৈছে, যাতে অসমত মানুহ আৰু হাতীয়ে একে লগে শান্তিপূৰ্ণ সহাৱস্থান কৰিব পাৰে।”
ভাৰতীয় বন্যপ্ৰাণী প্ৰতিষ্ঠান (WII)ৰ শেহতীয়া এখন প্ৰতিবেদনে এনে ব্যৱস্থাৰ প্ৰয়োজনীয়তাক স্পষ্টকৈ আঙুলিয়াই দিছে, য’ত অসমত মানুহ আৰু হাতীৰ মাজত হোৱা সংঘাতৰ এক গভীৰ চিত্ৰ অংকন কৰা হৈছে। ২০০০ চনৰ পৰা ২০২৩ চনৰ ভিতৰত ৰাজ্যখনত হাতীৰ সৈতে সংঘৰ্ষৰ ফলত ১৪০০ৰো অধিক মানুহে প্ৰাণ হেৰুৱাইছে, আনহাতে একে সময়ছোৱাত ১২০৯টা হাতীৰ মৃত্যু ঘটিছে।
বিদ্যুৎস্পৃষ্ট ঘটনাই ২০৯টা হাতীৰ মৃত্যু ঘটাই হাতী মৃত্যুৰ মূল কাৰণ হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। ইয়াৰ উপৰিও, অন্যান্য মুখ্য কাৰকবোৰৰ ভিতৰত আছিল আকস্মিক মৃত্যু (১২৭), মানুহে সৃষ্টি কৰা মানসিক আৰু শাৰীৰিক চাপ (৯৭), ৰেলপথত সংঘৰ্ষ (৬৭), বিষক্ৰিয়া (৬২), চোৰাং চিকাৰ (৫৫), প্ৰতিশোধ লোৱাৰ মনোভাৱত কৰা হত্যা (৫), আৰু বাহনৰ সৈতে সংঘৰ্ষ (৪)। নগাঁও টেৰিটৰিয়েল, শোণিতপুৰ পশ্চিম, ধনশিৰি আৰু কাৰ্বি আংলং পূব অঞ্চলবোৰত হাতী মৃত্যুৰ ঘটনা আটাইতকৈ বেছি পঞ্জীয়ন হৈছে।
হাতীৰ জাকৰ গতিশীলতা আৰু বন পৰিৱেশ বজাই ৰখাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰাপ্তবয়স্ক মতা হাতীবোৰ বিদ্যুৎস্পৃষ্ট আৰু প্ৰতিশোধমূলক হত্যাৰ দৰে ভাবুকিৰ দ্বাৰা অসমতাপূৰ্ণভাৱে প্ৰভাৱিত হোৱা দেখা গৈছে।
উল্লেখ্য যে, ২০০০ চনৰ পৰা ২০২৩ চনলৈকে অসমতো ১৮০৬টা সংঘাতৰ ৰেকৰ্ড কৰা ঘটনাৰ সাক্ষী হৈছিল, যাৰ ফলত ১৪৬৮ জন মানুহৰ মৃত্যু আৰু ৩৩৭ জন লোক আহত হৈছিল।
ঋতুভিত্তিক ধাৰাৰ প্ৰতি লক্ষ্য কৰি বাৰিষাৰ মাহত এনকাউণ্টাৰৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছিল, সম্ভৱতঃ প্ৰাকৃতিক বাসস্থান সংকুচিত হ’লে হাতীয়ে খাদ্য আৰু আশ্ৰয় বিচাৰি মানুহৰ বসতিস্থললৈ বিচ্যুত হোৱাৰ বাবে।‘গাজা মিত্ৰ’ আঁচনিখনে সম্প্ৰদায়ৰ জড়িততা আৰু দীৰ্ঘম্যাদী পৰিৱেশগত ব্যৱস্থাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি জনগোষ্ঠী আৰু ৰাজ্যখনৰ হাতী জনসংখ্যা উভয়ৰে বাবে এক সুৰক্ষিত পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে, যিয়ে বন স্বাস্থ্য আৰু জৈৱ বৈচিত্ৰ্য বজাই ৰখাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।