কোটি কোটি বছৰৰ আগতে এই পৃথিৱীত এক প্ৰকাৰৰ ৰাজত্ব কৰিছিল ডাইন’ছৰ নামৰ প্ৰাণীটোৱে। কিন্তু কালৰ পাকচক্ৰত পৰি আজিৰে পৰা প্ৰায় ৬.৬ কোটি বছৰৰ আগতে পৃথিৱীৰ পৰা বিলুপ্ত হৈ পৰিছিল এই বিশালকায় প্ৰাণীটো। কিন্তু কেনেকৈ এই শক্তিশালী প্ৰাণীটো নোহোৱা হৈ গ’ল পৃথিৱীৰ পৰা?
ইমপেক্ট হাইপ’থেছিছ নামৰ তত্ত্বটোৱেই হৈছে ডাইন’ছৰৰ বিলুপ্তিৰ আটাইতকৈ বেছি গ্ৰহণযোগ্য বৈজ্ঞানিক ব্যাখ্যা। এই তত্ত্ব অনুসৰি এটা বৃহৎ গ্ৰহাণু বা ধুমকেতুৰ প্ৰভাৱে এক বিপৰ্যয়জনক প্ৰাকৃতিক পৰিঘটনাৰ সৃষ্টি কৰিছিল যাৰ ফলত ডাইন’ছৰ বিলুপ্তি ঘটিছিল। এই পৰিঘটনাটো প্ৰায় ৬.৬ কোটি বছৰ আগতে ক্ৰিটেচিয়াছ–পেলিঅ’জিন (K-Pg) সীমাৰ সময়ত সংঘটিত হৈছিল।
এই প্ৰভাৱৰ ফলতেই মেক্সিকোৰ ইউকাটান উপদ্বীপত অৱস্থিত চিক্সুলুব ক্ৰেটাৰৰ সৃষ্টি হোৱা বুলি ধাৰণা কৰিছে বিজ্ঞানীসকলে। এই প্ৰভাৱৰ ফলত বিপুল পৰিমাণৰ শক্তি নিৰ্গত হৈছিল, যাৰ ফলত ব্যাপক জুই, চুনামী আৰু ধ্বংসাৱশেষে সূৰ্যৰ পোহৰ বন্ধ কৰি দিছিল। যাৰ ফলত এক পাৰমাণৱিক শীতকালৰ প্ৰভাৱ পৰিছিল। এই নাটকীয় পৰিৱেশ বিঘিনিৰ ফলত ডাইন’ছৰকে ধৰি পৃথিৱীত যথেষ্ট পৰিমাণৰ জীৱ আৰু উদ্ভিদৰ প্ৰজাতি বিলুপ্ত হৈছিল।
আনহাতে, কিছুমান বিজ্ঞানীয়ে ক’ব খোজে যে আগ্নেয়গিৰিয়েহে এই বিলুপ্তিৰ পৰিঘটনাত অৰিহণা যোগাইছিল। সম্ভৱতঃ এইবোৰ কাৰকৰ সংমিশ্ৰণে ডাইন’ছৰৰ বিলুপ্তিত ভূমিকা পালন কৰিছিল। কিন্তু বিলুপ্তিৰ পৰিঘটনাৰ তাৎক্ষণিক আৰু ব্যাপক প্ৰকৃতিৰ বাবে ইমপেক্ট হাইপ’থেছিছ এক অগ্ৰণী ব্যাখ্যা হৈয়েই আছে।