অসমৰ ক্ষেত্ৰতো নাগৰিকত্ব নিৰ্ধাৰণৰ ভিত্তিবৰ্ষ দেশৰ বাকী অংশৰ সৈতে একেই, অৰ্থাৎ ১৯৫১ চন ধাৰ্য্য কৰিবলৈ অসম সন্মিলিত মহাসংঘ, সদৌ অসম আহোম সভা, ‘চহিদ আৰু নিৰ্যাতিত পৰিয়াল’-এ দেশৰ উচ্চতম ন্যায়ালয়ত তৰা গোচৰ সন্দৰ্ভত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে উক্ত পক্ষকেইটাক সীমা অতিক্ৰম নকৰিবলৈ ৮ মে’ত সকীয়নি দিয়ে।
এন আৰ চি উন্নীতকৰণ প্ৰক্ৰিয়াটোৰ তদাৰক কৰা উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ন্যায়াধীশ ৰঞ্জন গগৈ আৰু ন্যায়াধীশ নাৰিমানৰ দুজনীয়া বিচাৰপীঠে প্ৰক্ৰিয়াটোৰ অগ্ৰগতিৰ নিয়মীয়া শুনানিৰ সময়ত পক্ষকেইটাক এই সকীয়নি দিয়ে। ৮ মে’ৰ শুনানিৰ সময়ত অসম সন্মিলিত মহাসংঘই নাগৰিকত্বৰ ভিত্তি বৰ্ষ সন্দৰ্ভত সাংবিধানিক বিচাৰপীঠে চূড়ান্ত ৰায় নিদিয়ালৈকে নাগৰিপঞ্জীৰ চূড়ান্ত খচৰা প্ৰকাশ বন্ধ ৰাখিবলৈ আবেদন জনাইছিল। কিন্তু এই আবেদন লগে লগে খাৰিজ কৰাই নহয়, আবেদনকাৰীক সীমা অতিক্ৰম নকৰিবলৈ সকীয়াই দিয়ে ন্যায়াধীশ ৰঞ্জন গগৈয়ে। ন্যায়াধীশজনে তেওঁলোকক যিখন বিচাৰপীঠত এই গোচৰ চলি আছে তালৈ যাবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে। উল্লেখযোগ্য যে অসম সন্মিলিত মহাসংঘ, সদৌ অসম আহোম সভা, ‘চহিদ আৰু নিৰ্যাতিত পৰিয়াল’-এ দিয়া ভিত্তি বৰ্ষৰ গোচৰটো এখন সংবিধানিক বিচাৰপীঠত চলি আছে।
আনহাতে উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ন্যায়াধীশ ৰঞ্জন গগৈ আৰু ন্যায়াধীশ নৰিমানৰ বিচাৰপীঠখনৰ এই স্থিতিক সন্মিলিত মহাসংঘই দুৰ্ভাগ্যজনক আখ্যা দিছে।
উল্লেখযোগ্য যে ৮ মে’ৰ নিয়মীয়া শুনানিৰ সময়ত এন আৰ চিৰ ৰাজ্যিক সমন্বয়ক প্ৰতীক হাজেলাই সৰ্বোচ্চ ন্যায়ালয়খনত দুটা বিষয়ত সিদ্ধান্ত বিচাৰি অনুৰোধ জনাইছিল।
প্ৰথমটো বিষয় আছিল এন আৰ চিৰ পৰা নাম বাদ পৰা ব্যক্তিৰ তথ্য ৰাজহুৱা নথিত উপলব্ধ নকৰিবৰ বাবে অনুমতি, যাতে কোনো লোকৰ গোপনীয়তা ভংগ নহয়। ইয়াৰ বাবে হাজেলাই এটা পদ্ধতি তৈয়াৰৰ বাবে অনুমতি বিচাৰে য’ত নাম কৰ্তন হোৱা ব্যক্তিক নাম কৰ্তনৰ কাৰণ সম্পৰ্কে ব্যক্তিগতভাৱে অৱগত কৰা হ’ব বুলি কয়। আনহাতে দ্বিতীয়টো অনুৰোধ আছিল- নথি-পত্ৰ পৰীক্ষণৰ কাম বাকী থকা লোকসকলৰ নথি-পত্ৰ প্ৰত্যয়নৰ বাবে এন আৰ চিৰ মানুহ ঘৰে ঘৰে যোৱাৰ পৰিৱৰ্তে এনে নথি পৰীক্ষণ বাকী থকা আবেদনকাৰীক এন আৰ চি সেৱাকেন্দ্ৰলৈ মাতি আনি এই প্ৰত্যয়নৰ কাম কৰাৰ বাবে এন আৰ চি কৰ্তৃপক্ষক অনুমতি। বিশেষকৈ ৰাজ্যৰ বাহিৰৰ নথি-পত্ৰ জমা দিয়া যিসকল লোকৰ নথি-পত্ৰ প্ৰত্যয়নৰ কাম বাকী আছে তেনে লোকসকলৰ নথি পৰীক্ষণত এই ব্যৱস্থাটোৱে সহায় কৰিব তথা প্ৰক্ৰিয়াটো খৰতকীয়া কৰিব বুলি হাজেলাই যুক্তি দাঙি ধৰে। উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ ন্যায়াধীশ ৰঞ্জন গগৈ আৰু ন্যায়াধীশ নাৰিমানৰ দুজনীয়া বিচাৰপীঠে এই দুয়োটা বিষয়তে অনুমতি প্ৰদান কৰে।
এন আৰ চি প্ৰক্ৰিয়াটো তদাৰক কৰা উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ বিচাৰপীঠখনে লগতে এই প্ৰক্ৰিয়াটোৰ অগ্ৰগতিত সন্তোষ প্ৰকাশ কৰা বুলি জানিব পৰা গৈছে। সকলো ঠিকেই থাকিলে, সময়মতেই, অৰ্থাৎ অহা ৩০ জুনৰ ভিতৰত ৰাষ্ট্ৰীয় নাগৰিকপঞ্জীৰ পূৰ্ণাংগ খচৰা প্ৰকাশ পাব বুলি সূত্ৰটোৱে কয়।