অসমৰ বৰবাখৰা গাঁৱৰ বাসিন্দা সবৰুদ্দিন আলীক বিদেশী বুলি মিছা অভিযোগ উত্থাপন এক হৃদয় বিদাৰক অন্যায় কাহিনী। ভাৰতীয় নাগৰিকত্ব প্ৰমাণৰ বাবে অটল প্ৰচেষ্টা চলোৱাৰ পাছত অৱশেষত আদালতত জয়লাভ কৰে সবৰুদ্দিনে, কিন্তু পৰিতাপৰ কথা ৰায়দান লাভ কৰাৰ আগতেই সবৰুদ্দিনে মৃত্যুবৰণ কৰে। ৰায়দান অহাৰ মাত্ৰ কেইদিনমান পূৰ্বে তেওঁৰ মৃত্যুৰ ফলত তেওঁৰ ক্ষতিৰ ফলত পৰিয়ালটি শোকত ভাঙি পৰিছে৷
২০২২ চনৰ ১৮ ফেব্ৰুৱাৰীৰ পৰাই সবৰুদ্দিনৰ এই দুৰ্দশা আৰম্ভ হৈছিল, যেতিয়া তেওঁক বিদেশী ন্যায়াধিকৰণে জাননী জাৰি কৰিছিল। সবৰুদ্দিনে উত্থাপন কৰা যুক্তি অনুসৰি তেওঁৰ বিৰুদ্ধে সমগ্ৰ গোচৰটো মিছা আছিল, আৰু তদন্ত চলাইছিল এজন গাফিলতিপূৰ্ণ তদন্ত বিষয়া (আই অ’) যিয়ে প্ৰয়োজনীয় পদ্ধতি অনুসৰণ নকৰাকৈ তেওঁক সন্দেহযুক্ত বিদেশী বুলি লেবেল লগাই ভুৱা তদন্তৰ প্ৰতিবেদন দাখিল কৰিছিল। বাস্তৱত আই অ’ই সবৰুদ্দিনৰ বাসগৃহলৈ যোৱা নাছিল আৰু সাক্ষীসকলৰ সাক্ষাৎকাৰ লোৱা নাছিল, তাৰ পৰিৱৰ্তে বক্তব্য ৰচনা কৰাৰ পথ বাছি লৈছিল। যথাযথ প্ৰক্ৰিয়াৰ প্ৰতি এই প্ৰকাশ্য অৱজ্ঞাই সবৰুদ্দিন আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালক দীৰ্ঘদিনীয়া আৰু যন্ত্ৰণাদায়ক আইনী যুদ্ধৰ ফালে ঠেলি দিয়ে।
কিন্তু বেচৰকাৰী সংগঠন চিটিজেনছ ফৰ জাষ্টিচ এণ্ড পিছ (চিজেপি)ৰ সহায়ত সবৰুদ্দিনে নিজৰ ভাৰতীয় নাগৰিকত্ব প্ৰমাণ কৰিবলৈ দৃঢ়প্ৰতিজ্ঞ হৈ থাকিল। অধিবক্তা দেৱান আব্দুৰ ৰহিম আৰু জোহিৰুল ইছলামৰ নেতৃত্বত তেওঁৰ আইনী দলটোৱে অসমত তেওঁৰ পৰিয়ালৰ ভূমিৰ জমাবন্দীৰ অভিলেখকে ধৰি অত্যাৱশ্যকীয় নথি-পত্ৰ সংগ্ৰহ কৰে। এই ৰেকৰ্ডসমূহে তেওঁক পিতৃ, ককাক আৰু অন্যান্য আত্মীয়ৰ সৈতে সংযোগ কৰিছিল, য’ত তেওঁৰ পৰিয়ালৰ মাটিৰ মালিকীস্বত্বৰ প্ৰমাণ প্ৰজন্মৰ আগৰ পৰাই পোৱা গৈছিল। অসম চৰকাৰে দেশী জনগোষ্ঠীক স্বীকৃতি দিয়াৰ ফলত তেওঁ ৰাজ্যখনৰ থলুৱা বুলি দাবীক আৰু অধিক দৃঢ় কৰি তুলিলে।
বছৰ বছৰ ধৰি চলি থকা আইনী যুঁজৰ অন্তত অৱশেষত বিদেশী ন্যায়াধিকৰণে (এফ টি) সবৰুদ্দিনৰ পক্ষত ৰায় দি তেওঁক ভাৰতীয় নাগৰিক বুলি ঘোষণা কৰে। অৱশ্যে ৰায়দান বহু পলমকৈ আহিছিল। ২০২৪ চনৰ ২৯ জুলাইত ৰায় পত্ৰখন হাতত লোৱাৰ আগতেই সবৰুদ্দিনে কৰুণ ভাৱে মৃত্যুক সাৱটি লয়।
অসমৰ নাগৰিকত্বৰ বিচাৰত অন্যায়ৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ
বিদেশী বুলি ভুল অভিযোগ উত্থাপন হোৱা অসমৰ বহু লোকে সন্মুখীন হোৱা গভীৰ অন্যায়ৰ ওপৰত সবৰুদ্দিনৰ গোচৰে অধিক প্ৰোজ্জ্বল কৰি তুলিছে৷ তেওঁৰ কাহিনীয়ে পুংখানুপুংখ তদন্ত আৰু যথাযথ প্ৰক্ৰিয়াৰ সুৰক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ এক শক্তিশালী প্ৰমাণ হিচাপে কাম কৰে।