ভাৰতীয় ক্ৰিকেট নিয়ন্ত্ৰণ ব’ৰ্ডে ২০২৩-২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত ৯ হাজাৰ ৭৪১ কোটি ৭০ লাখ টকা (১ বিলিয়ন ডলাৰৰ ওপৰত) ৰাজহ উপাৰ্জন কৰিছে। এই তথ্য প্ৰকাশ পাইছে দেশৰ সৰ্ববৃহৎ স্বতন্ত্ৰ সংস্থা ৰেডিফিউজনৰ এক নতুন প্ৰতিবেদনত।
ৰেডিফিউজনৰ প্ৰতিবেদনত বিচিচিআইৰ ৰাজহৰ উৎসৰ বিশদ বিৱৰণ দিয়া হৈছে আৰু ক্ৰিকেট কেনেকৈ ভাৰতৰ অন্যতম লাভজনক মনোৰঞ্জন ব্যৱসায়লৈ বিকশিত হৈছে তাক দেখুৱা হৈছে।
বিচিচিআইৰ এই বৃহৎ আয়ত পুনৰবাৰ সৰ্বাধিক অৰিহণা যোগাইছে আইপিএলে। বিশ্বৰ আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় আৰু মূল্যৱান ফ্ৰেঞ্চাইজি লীগে ৫৭৬১ কোটি টকা উপাৰ্জন কৰিছে, যিটো ব’ৰ্ডৰ মুঠ বাৰ্ষিক ৰাজহৰ ৫৯.১০ শতাংশ।
আই পি এলৰ উপৰিও ডব্লিউ পি এলৰ (মহিলা আই পি এল নামেৰে জনাজাত), আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সম্প্ৰচাৰৰ অধিকাৰ আৰু পৃষ্ঠপোষকতা চুক্তিয়েও বি চি চি আইৰ ৰাজহ বৃদ্ধি কৰিছে। ভাৰতীয় মেচসমূহ সম্প্ৰচাৰ কৰি ব’ৰ্ডে লাভ কৰিছিল ৩৬১ কোটি টকা।
২০২৩-২৪ বিত্তীয় বৰ্ষত বিচিচিআইয়ে আইচিচিৰ পৰা ১৪২০ কোটি টকা লাভ কৰিছিল, যিটো মুঠ ৰাজহৰ ১০.৭০ শতাংশ। তদুপৰি ব’ৰ্ডৰ হাতত প্ৰায় ৩০ হাজাৰ কোটি টকাৰ মজুত আছে। তাৰ পৰা বছৰি প্ৰায় ১০০০ কোটি টকা সুত লাভ কৰে।
বিচিচিআইয়ে আইপিএলৰ সম্প্ৰচাৰৰ অধিকাৰ বিখ্যাত আমেৰিকাৰ সম্প্ৰচাৰ কোম্পানী ডিজনী আৰু ভায়াকমক বিক্ৰী কৰিছে। ২০২৩ চনৰ পৰা ২০২৭ চনলৈকে আই পি এল সম্প্ৰচাৰৰ বাবে অনুমোদিত ডিজনী ষ্টাৰ আৰু ভায়াকমে ভাৰতীয় ব’ৰ্ডক এক বৃহৎ পৰিমাণৰ ধন দিব—এই সংখ্যা ৬.২ বিলিয়ন ডলাৰ (৫৩,৩১২ কোটি ৮৭ লাখ টকা), যিটো বিগত পাঁচ বছৰত সম্প্ৰচাৰৰ অধিকাৰৰ পৰা লাভ কৰা ধনৰ তুলনাত প্ৰায় আঢ়ৈ গুণ বেছি।
ৰেডিফিউজনে ধাৰণা কৰে যে এই আয়ৰ ফলত বিচিচিআইৰ ব্যৱসায়িক কাৰ্যকলাপৰ পৰিসৰ, গভীৰতা আৰু বৰ্ধিত বৈচিত্ৰ্যৰ কথা পোহৰলৈ আহিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা বিশ্ব ক্ৰিকেটত ভাৰতৰ আধিপত্য আৰু ক্ৰিকেট অৰ্থনীতিত তেওঁলোকৰ পৰিপক্কতাৰ প্ৰতিফলন ঘটে।
ব্যৱসায়িক কৌশলবিদ লয়ড মাথিয়াছে আই পি এল ধন উপাৰ্জন আৰু ঘৰুৱা খেলুৱৈক সুযোগ প্ৰদানৰ এক নিখুঁত আৰ্হি বুলি কৈছে, “২০০৭ চনত বি চি চি আইয়ে এটা সোণৰ কণী পৰা হাঁহ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল – আই পি এল, যাৰ গোটেইখিনিয়েই তেওঁলোকৰ অংশ। মোৰ মতে এইখনেই হৈছে শ্ৰেষ্ঠ (ক্ৰিকেট) প্ৰতিযোগিতা আৰু ইয়াৰ সম্প্ৰচাৰৰ স্বত্ব অহৰহ বৃদ্ধি পাইছে। আই পি এলে ৰঞ্জি ট্ৰফীৰ (প্ৰথম শ্ৰেণীৰ ক্ৰিকেট) খেলুৱৈৰ বাবে সুযোগ নিশ্চিত কৰে।
ৰেডিফিউজনৰ অধ্যক্ষ তথা পৰিচালন সঞ্চালক সন্দীপ গোৱেলে কয়, “বিচিচিআইৰ বাবে এই ৰাজহ স্থিৰ নহয়; পৃষ্ঠপোষকতা, সম্প্ৰচাৰৰ স্বত্ব আৰু মেচৰ পৰা ৰাজহৰ সম্প্ৰসাৰণৰ বাবে ই প্ৰতি বছৰে ১০-১২ শতাংশ বৃদ্ধি পাব।”