ভাৰতীয় সামগ্ৰীৰ ওপৰত ৫০ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰাৰ হুংকাৰ দিছে আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে। এই পৰিস্থিতিত ভাৰতে দীৰ্ঘদিনীয়া ‘বাণিজ্যিক বন্ধু’ ৰাছিয়াৰ ওচৰ চাপিছে।
বৃহস্পতিবাৰে বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰে মস্কোৰ সৈতে অধিক শক্তিশালী বাণিজ্যিক সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলাৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰে। একে সময়তে ৰাষ্ট্ৰসংঘত আমেৰিকাৰ প্ৰাক্তন প্ৰতিনিধি নিকি হেলিয়ে ট্ৰাম্পৰ শুল্ক যুদ্ধই ভাৰত-আমেৰিকাৰ সম্পৰ্ক নিম্ন স্তৰলৈ লৈ যাব বুলি আশংকা প্ৰকাশ কৰে। ফলত বিশ্বব্যাপী বাণিজ্যৰ লেকাম আৰু অধিক চীনৰ হাতলৈ যাব পাৰে।
আমেৰিকাৰ এখন কাকতত প্ৰকাশিত এক বাতৰি অনুসৰি নিকিয়ে কয় যে চীন আৰু ভাৰতক কেতিয়াও একে ব্যৱহাৰ কৰা উচিত নহয়। ট্ৰাম্প প্ৰশাসনে শুল্ক বা ভাৰত-পাকিস্তানৰ যুদ্ধবিৰতিত আমেৰিকাৰ ভূমিকাক লৈ বিশ্বৰ দুই বৃহৎ গণতন্ত্ৰৰ মাজত বিভাজনৰ সৃষ্টি কৰা উচিত নহয়।
অৱশ্যে কূটনীতিৰ জৰিয়তে চীনক পৰাস্ত কৰা আৰু শক্তিৰ জৰিয়তে শান্তি অৰ্জন কৰাটো আমেৰিকা-ভাৰতৰ সম্পৰ্ক মসৃণ পথলৈ ঘূৰাই অনাতকৈ অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি কয় নিকিয়ে।
উল্লেখ্য যে বৃহস্পতিবাৰেই মস্কে ভ্ৰমণত ৰাছিয়াৰ উপ প্ৰধানমন্ত্ৰী ডেনিছ মান্টুৰভৰ কাষত বহি থকা জয়শংকৰে কয় যে, “অধিক কাম কৰা আৰু কামবোৰ বেলেগ ধৰণে কৰাটো আমাৰ মন্ত্ৰ হ’ব লাগে।”
তেওঁ স্পষ্টভাৱে কয় যে, “আমি শুল্ক আৰু অন্যান্য বাধা অবিহনে যোগানৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিব লাগিব। আমি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উত্তৰ-দক্ষিণ পৰিবহণ কৰিডৰ, উত্তৰ সাগৰীয় পথ আৰু চেন্নাই-ভ্লাডিভষ্টক কৰিডৰৰ জৰিয়তে সংযোগ বৃদ্ধি কৰিব লাগিব। ইয়াৰ উপৰিও আমি উভয় দিশৰ কোম্পানীসমূহৰ মাজত বিত্তীয় বিনিময় মসৃণ কৰিব লাগিব।”
বৈদেশিক মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে শেহতীয়া বৈঠকত মস্কোৱে মুক্ত বাণিজ্য চুক্তিৰ চৰ্তসমূহ চূড়ান্ত কৰা বুলি নিশ্চিত কৰে। ইয়াক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ বুলি অভিহিত কৰে জয়শংকৰে।
ইপিনে, ট্ৰাম্পৰ ৰোষ মোকাবিলা কৰিবলৈ ভাৰতৰ উদাৰ ‘বন্ধু’ পুটিনে ৰাছিয়াত তেলৰ ক্ষেত্ৰত অধিক ৰেহাই দিছে! মন কৰিবলগীয়া যে যোৱা মাহত আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে ভাৰতৰ ওপৰত ২৫ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰিছিল। তাৰ পিছত ৰাছিয়াৰ তেল আমদানিৰ ‘অপৰাধ’ৰ বাবে ভাৰতৰ ওপৰত আৰু ২৫ শতাংশ শুল্ক আৰোপ কৰা হয়। এনে পৰিস্থিতিত বুধবাৰে জানিব পৰা গৈছে যে ছেপ্টেম্বৰ আৰু অক্টোবৰ মাহৰ বাবে ৰাছিয়াৰ পৰা বৃহৎ পৰিমাণৰ তেল অৰ্ডাৰ কৰা হৈছে। ইয়াৰ কাৰণ হ’ল শেহতীয়াকৈ উৰালৰ তেলত প্ৰতি বেৰেলত তিনি ডলাৰৰ ৰেহাই দিয়া হৈছে। হিচাপ অনুসৰি এই ৰেহাই ৫ শতাংশ।
প্ৰসংগক্ৰমে ভাৰতে প্ৰতিদিনে লাখ লাখ বেৰেল তেল আমদানি আৰু ব্যৱহাৰ কৰে। ফলত প্ৰতি বেৰেলত তিনি ডলাৰ ৰেহাই দিলে শেষত ভাৰতৰ বাবে বিপুল পৰিমাণৰ ৰাহি হ’ব। এই খৰচৰ ফলত দেশৰ বৈদেশিক মুদ্ৰাৰ ব্যয়ো হ্ৰাস পাব। এই লাভৰ কথাবোৰ মনত ৰাখি ভাৰতে ৰাছিয়াৰ পৰা ক্ৰয় কৰা তেলৰ পৰিমাণ আৰু অধিক বৃদ্ধি কৰিছে। অৱশ্যে এই সন্দৰ্ভত কোনো পক্ষই আনুষ্ঠানিকভাৱে একো কোৱা নাই।