নৰেন্দ্ৰ মোডীৰ সৌজন্যত এতিয়া দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকৰ মূৰৰ ওপৰত ১ লাখ ৪২ হাজাৰ টকাৰ ঋণৰ বোজা! কেন্দ্ৰত বিজেপি চৰকাৰৰ আমোলত সেই সংখ্যা দিনক দিনে বাঢ়িছে। বিশেষকৈ বিদেশী ঋণ। এই কথা স্বয়ং চৰকাৰী প্ৰতিবেদনতেই উল্লেখ কৰা হৈছে।
ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ পৰিসংখ্যা অনুসৰি যোৱা আগষ্ট মাহলৈকে ভাৰতৰ কেৱল বিদেশী ঋণৰ পৰিমাণ আছিল ৭৩৬ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ। টকাৰ হিচাপত যিটো প্ৰায় ৬৫ লাখ কোটি টকা। আৰু ইয়াৰ সুত? অৱশ্যে সেই সম্পৰ্কে কোনো নিৰ্দিষ্ট তথ্য নাই। কিন্তু সংশ্লিষ্ট সূত্ৰৰ মতে চলিত বিত্তীয় বৰ্ষতে বিদেশী আৰু ঘৰুৱা ঋণৰ সুতৰ পৰিমান একেলগে প্ৰায় ১২ লাখ ৭৬ হাজাৰ কোটি টকা হ’ব।
স্বাভাৱিকতে প্ৰশ্ন উত্থাপন হয়, ‘বিশ্ব গুৰু’ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ কৃতিত্ব ক’ত? চৰকাৰ আৰু ইয়াৰ সহযোগীসকলে যেতিয়াই সুযোগ পায় বিজ্ঞাপন দিয়ে যে ভাৰত বিশ্বৰ তৃতীয় বৃহত্তম অৰ্থনীতি হ’বলৈ গৈ আছে। অতি সোনকালে অৰ্থনীতিয়ে ৫ ট্ৰিলিয়ন বা ৫ লাখ কোটি মাৰ্কিন ডলাৰৰ মাইলৰ খুঁটি স্পৰ্শ কৰিব।
কিন্তু তাৰ সমান্তৰালকৈ ঋণো বাঢ়িছে। এয়া এক প্ৰকাৰৰ ‘ঋণং কৃত্বা ঘৃতং পিবেৎ’, অৰ্থাৎ ধাৰ লৈ ঘিউ খোৱাৰ দৰে! চৰকাৰী তথ্যই এই কথা স্পষ্ট কৰিছে। ফলত দেশজুৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ ৭৫ সংখ্যক জন্মদিন আৰু ১৫ দিনীয়া ‘সেৱ পষেক’ পালনৰ প্ৰচাৰ অভিযানত ব্যয় কৰা কোটি কোটি টকাৰ মাজতো অৰ্থনীতিৰ কংকালসাৰ ছবিখন উন্মোচিত হৈছে।
চৰকাৰী পৰিসংখ্যা অনুসৰি যোৱা ১ ফেব্ৰুৱাৰীত বাজেট দাখিল কৰাৰ সময়ত বিত্ত মন্ত্ৰালয়ে অনুমান কৰিছিল যে ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষত দেশৰ মুঠ ঋণৰ বোজা ১৮১ লাখ কোটি টকা হ’ব। চলিত বিত্তীয় বৰ্ষৰ শেষলৈকে (২০২৫-২৬) ই প্ৰায় ১৯৬ লাখ কোটি টকা হ’ব পাৰে। কিন্তু পাঁচ মাহৰ পাছত (আগষ্ট মাহত) চৰকাৰে আন এক হিচাপ দিলে। তাত ক’লা-বগা আখৰেৰে লিখা আছে যে ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষত ভাৰতৰ মুঠ ঋণ আছিল ১৮৫ লাখ কোটি টকা। অহা বছৰৰ ৩১ মাৰ্চৰ ভিতৰত ইয়াৰ পৰিমান প্ৰায় ২০০ লাখ কোটি টকা হ’ব। ফলত বাজেট দাখিল কৰাৰ সময়ত চৰকাৰৰ হিচাপ শুদ্ধ নাছিল বুলি স্পষ্ট হৈ পৰিছে। মাৰ্কিন ডলাৰৰ বিপৰীতে টকাৰ মূল্য হ্ৰাস পোৱাৰ ফলত দিনক দিনে এই বৃহৎ ঋণৰ বোজা বাঢ়ি গৈ আছে।
নৰেন্দ্ৰ মোডী ক্ষমতালৈ অহাৰ সময়ত ভাৰত চৰকাৰৰ ঋণ আছিল ৭০ লাখ কোটি টকা, যিটো জিডিপিৰ ৫১.৫ শতাংশ। কিন্তু অৰ্থনীতিবিদ প্ৰধানমন্ত্ৰী মনমোহন সিঙৰ যুগৰ সেই ঋণৰ বোজা মোদীয়ে বৃহৎ পৰিমাণে বৃদ্ধি কৰিছে। এতিয়া সেয়া জিডিপিৰ ৫৬ শতাংশ হৈছেগৈ। টকাৰ হিচাপত ২০০ কোটি টকা।
চৰকাৰী তথ্য অনুসৰি চলিত বৰ্ষৰ ৩১ মাৰ্চলৈকে বিদেশী ঋণৰ পৰিমাণ আছিল ৭৩৬ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ, যিটো পূৰ্বৰ বছৰৰ তুলনাত ১০.১ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াৰে দীৰ্ঘম্যাদী (অৰ্থাৎ, যিটো এবছৰতকৈ অধিক সময়ৰ ভিতৰত পৰিশোধ কৰিবলগীয়া হয়) ঋণ হ’ল ৬০১.৯ বিলিয়ন ডলাৰ। আৰু হ্ৰস্বম্যাদী (যিটো এবছৰৰ ভিতৰত ঘূৰাই দিব লাগিব) সেইটো ১৩৪.৫ বিলিয়ন ডলাৰ। ফলত কেৱল প্ৰচাৰৰ ঢাক-ঢোলহে বাজি আছে। বাস্তৱত কিন্তু ঋণৰ বোজাহে বাঢ়িছে!