মহাকাশৰ গভীৰতাত উত্তপ্ত পানীৰ মহাসাগৰ! বিজ্ঞানীৰ আৱিস্কাৰক লৈ কৌতুহল, চলিছে চৰ্চা

জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে সৌৰজগতৰ বাহিৰত এনেকুৱা এটা দূৰৱৰ্তী গ্ৰহৰ (এক্সোপ্লেনেট) সন্ধান পাইছে য’ত গভীৰ মহাসাগৰ থাকিব পাৰে বুলি দাবী কৰা হৈছে। পৃথিৱীৰ বাহিৰত বসবাসযোগ্য ঠাইৰ সন্ধানত বিজ্ঞানীসকলে দীৰ্ঘদিন ধৰি চেষ্টা চলাই আহিছে।

ব্ৰিটেইনৰ গৱেষকৰ এটা দলে বিশ্বাস কৰে যে সাগৰেৰে আবৃত এই বহিঃগ্ৰহটোৰ আৱিষ্কাৰে তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাক আৰু অধিক আগুৱাই নিব। তেওঁলোকে নাছাৰ জেমছ ৱেব স্পেচ টেলিস্কোপ ব্যৱহাৰ কৰি এই পৰ্যবেক্ষণ কৰিছিল।

তেওঁলোকে দাবী কৰিছে যে আমাৰ সৌৰজগতৰ বাহিৰৰ বহিঃগ্ৰহটোৰ বায়ুমণ্ডলত জলীয় বাষ্প, মিথেন আৰু কাৰ্বন ডাই অক্সাইডৰ ৰাসায়নিক নমুনা দেখা গৈছে। এই বহিঃগ্ৰহটোৰ নাম TOI-270D।

জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে কয় যে এই গ্ৰহটো পৃথিৱীৰ ব্যাসাৰ্ধৰ দুগুণ আৰু পৃথিৱীৰ পৰা ৭০ আলোকবৰ্ষ দূৰত।

লগতে পঢ়কঃ আকাশতে খুলি পৰিল চকা, জৰুৰীকালীন অৱতৰণ যাত্ৰী ভৰ্তি বয়িং বিমানৰ; কঁপি উঠিল যাত্ৰীৰ বুঁকু!

ব্ৰিটেইনৰ কেম্ব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ গৱেষকসকলে কয় যে তেওঁলোকে পৰ্যবেক্ষণ কৰা ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ মিশ্ৰণ পানীৰ জগতখনৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ। তাত আছে হাইড্ৰজেন সমৃদ্ধ বায়ুমণ্ডল আৰু গ্ৰহব্যাপী বিশাল এক মহাসাগৰ।

জেমছ ৱেব টেলিস্কোপৰ তথ্য বিশ্লেষণৰ নেতৃত্ব দিয়া অধ্যাপক নিক্কু মধুসুদনে কয় যে, ‘সেই গ্ৰহটোৰ সাগৰৰ পানী ১০০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ বা তাতোকৈ উষ্ণ হ’ব পাৰে। বায়ুমণ্ডলৰ চাপ অতি বেছি হোৱাৰ বাবে এই সাগৰখন তৰল অৱস্থাত থাকিব পাৰে।‘ অৱশ্যে গ্ৰহটো বসবাসযোগ্য হয় নে নহয় সেই বিষয়ে তেওঁ স্পষ্টকৈ ক’ব পৰা নাই।

জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে Astronomy and Astrophysics Letters নামৰ আলোচনীখনত প্ৰকাশিত এক গৱেষণা পত্ৰত এই ব্যাখ্যাৰ সমৰ্থন কৰে। কিন্তু কানাডাৰ বিজ্ঞানীৰ এটা দলে এই বহিঃগ্ৰহটোক অধিক পৰ্যবেক্ষণ কৰাৰ পিছত তেওঁলোকৰ সৈতে মতানৈক্য প্ৰকাশ কৰে। বহিঃগ্ৰহটোৰ বায়ুমণ্ডলতো একেটা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ আছে বুলিও তেওঁলোকে মত প্ৰকাশ কৰে।

কিন্তু তেওঁলোকৰ মতে বহিঃগ্ৰহটো তৰল পানীৰ বাবে অতি বেছি উষ্ণ। তেওঁলোকৰ যুক্তি হ’ল পৃষ্ঠভাগ শিলৰ হ’ব পাৰে। ইয়াৰ বায়ুমণ্ডলত ঘন হাইড্ৰজেন আৰু জলীয় বাষ্প থাকিব পাৰে।

লগতে পঢ়কঃ“মই মেছিৰ দেশৰ মানুহ”, কিংবদন্তিৰ নাম শুনিয়েই হামাছে মুকলি কৰি দিলে বৃদ্ধা মহিলাক!

কিন্তু জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীৰ যি মতামতে প্ৰাধান্য নাপাওক কিয়, জেমছ ৱেব টেলিস্কোপৰ আচৰিত অন্তৰ্দৃষ্টি শেহতীয়া পৰ্যবেক্ষণৰ পৰাই ওলাই আহিছে। এই টেলিস্কোপে গ্ৰহটোৰ বায়ুমণ্ডলৰ মাজেৰে ফিল্টাৰ কৰা তৰাৰ পোহৰ ধৰি ৰাখি ইয়াৰ ৰাসায়নিক গঠনৰ বিষয়ে বিতং তথ্য লাভত সহায় কৰে।

উল্লেখ্য যে ২০২১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত মহাকাশলৈ উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল জেমছ ৱেব টেলিস্কোপ। ই পৃথিৱীৰ পৰা ১০ লাখ মাইল দূৰত অৱস্থিত। ২০২২ চনৰ ১১ জুলাইত আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জো বাইডেনে জেমছ ৱেব টেলিস্কোপৰ দ্বাৰা বন্দী কৰা প্ৰথমখন সম্পূৰ্ণ ৰঙীন ছবি মুকলি কৰিছিল। ১৩০০ বিলিয়ন বছৰৰ ভিতৰত বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ আটাইতকৈ স্পষ্ট ছবি বুলি দাবী কৰা হয়।